İflas, Sırbistan’ı da tehdit ediyor. Bütçesinde yüksek oranda açıklar bulunan Sırbistan, taze para bulamazsa yakında memur ve emekli maaşlarını ödeyemez duruma gelecek.
Sırbistan hükümetinin, memur ve emekli maaşlarını ödeyebilmesi için ağustos ayı içinde taze para bulması şart. Sırbistan Ekonomi Bakanı Mladyan Dinkiç, maaşların ödenmesi için yatırım kredilerinin dahi devreye sokulmasının düşünüldüğünü dile getirdi.
Bakan, Sırbistan’daki demiryolları inşası için Rusya’dan alınan kredinin 800 milyon dolarlık bölümünün devlet bütçesine aktarılmasının planlandığını söyledi. Ayrıca IMF’den alınan kredilerin de doğrudan bütçeye aktarılması amaçlanıyor.
Sırbistan Serbest Piyasa Ekonomisi Merkezi’nden Aleksandar Stevanoviç, daha önceki hükümetleri eleştirerek, “Bir önceki hükümet arkasında korkunç bir mali yapı ve gereksiz çok sayıda yatırım projesi bıraktı” eleştirisinde bulunuyor. Uzmana göre, bütçenin bu denli kötü duruma gelmesinin nedeni, yılın ilk döneminde ayağın yorgana göre uzatılmamış olması.
Uzman, “Şayet hükümet akıllıysa, Sırbistan’ın iflasın eşiğinde olduğunu, haddimizden falza harcama yaptığımızı ve bu sürecin böyle devam etmesi halinde her şeyin daha da kötüleşeceğini söylemelidir. Bu koşullar altında, herkesin tasarruf etmesi Sırbistan için tek çıkar yol. Özel sektörde çalışanlar, ekonominin içinde bulunduğu durum nedeniyle, zaten tasarruf ediyor. Şimdi memurlar da aynı kaderi paylaşmak zorunda” şeklinde konuşuyor.
Yatırım kredileri ile maaşlar ödenecek
Sırbistan Maliye ve Ekonomi Bakanı’nın yeni yatırımlarda kullanılmak amacıyla alınan kredilerin devlet bütçesine aktarılması yönündeki çözüm önerisi uzmanlar tarafından kuşkuyla karşılanıyor. Aleksandar Stevanoviç, bunun uzun dönemli ve sürdürülebilir bir yöntem olmadığını söylüyor.
Sırbistan Piyasa Araştırmaları Enstitüsü’nden ekonomist Sasa Dyogoviç de kamuoyunun Sırbistan ekonomisinin gerçek durumu hakkında bilgilendirilmemesi halinde, Sırbistan’ın sonunun da Yunanistan gibi olacağı uyarısında bulunuyor: “Sırbistan şimdiden iflasın eşiğinde. Zira devlet, vatandaşlarına karşı yükümlülüklerini artık ek krediler almadan yerine getiremiyor.
Öte yandan Sırbistan’a kredi vermek isteyenler de giderek azalacak ve iflas süreci başlayacak. Bunu önlemek için Sırbistan, Uluslararası Para Fonu’nun desteğine muhtaç. Bu destek için istenen şartlar da zaten Sırbistan’ı yeni bir ekonomi politikası uygulamaya mecbur bırakacak.”
“Reform programı şart”
Dyogoviç, memur ve emekli maaşlarının bir süreliğine dondurulması, kamu sektörünün yeniden yapılandırılması, sübvansiyonların azaltılması ve katma değer vergisinin yükseltilmesinin olmazsa olmaz önlemler arasında olduğunu belirtiyor. Ancak uzmanlara göre reformların uygulanmaya konması her şeyden önce siyasi iradeye bağlı. Yeni hükümetin bu siyasi iradeye sahip olup olmadığı ise sorgulanıyor.
© Deutsche Welle Türkçe
İvica Petroviç / Çeviren: Başak Özay
