Bulgaristan’ın başkenti Sofya’da bulunan ve Komünist dönemin en büyük sembolü kabul edilen ’13 Asırlık Bulgaristan Anıtı’nın yıkılmasına ve içindeki metalin hurdaya gönderilmesine karar verildi.
Sanat çevreleri ise, “Kurtarıcı Soviyet Ordusu Anıtı”nın yıkılmasında da ısrarcı.
Sofya Belediyesi, 35 bin avro bütçe ayırarak, “13 Asırlık Bulgaristan” adlı dev anıtı yıkmaya karar verdi. Belediye yönetimi, anıtın içindeki 1000 tonluk metali ise hurdaya göndererek yıkımmasrafının bir bölümünü buradan karşılamayı hedefliyor.
Ülkenin devrik Komünist diktatörü Todor Jivkov’un sıradışı fikirlere sahip kızı Lyüdmila Jivkova’nın inisiyatifi ile inşa edilen anıt Bulgaristan devletinin kuruluşunun 1300. yıldönümü dolayısıyla 1981’de açılmıştı.
Dönemin Komünist liderlerinin isteği üzerine kısa sürede tamamlanan ancak kalitesiz malzeme kullanılarak inşa edilen anıtın törenle açılmasının hemen ardından üzerideki dev granit paneller dökülmüştü.
Anıtın bulunduğu bölgenin zamanla marjinal grupların toplanma yerine dönüşmesi üzerine güvenlik önlemleri alan belediye, anıtın çevresinde demir duvar örmüştü.
Sofya’nın kültürel merkezi sayılan Halk Kültür Sarayı (NDK) binasının karşısında geniş bir alanı kaplayan anıtın betimlediği sembolleri anlamakla güçlük çeken Bulgar vatandaşları, anıt için kompozisyonunu ve estetiğini eleştiren çeşitli alaycı isimlendirmeler kullanıyorlardı.
Anıtın yıkımı daha önce de gündeme gelmiş ancak anıtın heykeltraşı Valentin Starçev’in çabaları nedeniyle girişimler başarısız olmuştu. Starçev, halkı “anlayışının yetersiz olması”yla suçlayarak, “şimdiki nesilden değil gelecek nesillerden takdir bekliyorum” demişti.
Son yıkım kararı, “13 Yüzyıllık Bulgaristan” anıtı dışındaki diğer Komünist dönem eserlerinin durumunu da gündeme getirdi.
Sanat çevrelerinden yapılan açıklamalarda, Sofya’nın merkezinde bulunan 36 metrelik “Kurtarıcı Soviyet Ordusu Anıtı”nın yıkımının da değerlendirilmesi gerektiğine dikkat çekiliyor.
Şehrin tarihi merkezinde yer alan eski Bulgaristan Komünist Partisi (BKP) lideri Georgi Dimitrov’un mumyasını saklayan ve estetiği ile polemiklere neden olan anıt kabir de, patlayıcı kullanılarak kontrollü biçimde yıkılmıştı.
Bu arada, vatandaşlar sık sık, “13 Asırlık Bulgaristan” anıtının hemen yanında bulunan ve Berlin Duvarı’ndan koparılan bir parçasının çevresine kurulu olan Komünizm Kurbanları Anıtı’nın da bakımsızlığından yakınıyor.
Kaynak: AA
