Blok yazarları Priştine’de neşeli veya şüpheci, Belgrad’da ise çekinceli veya endişeli.
Priştine, Uluslararası Denetleme Kurulu’nun ülkenin dört buçuk yıllık geçiş dönemine son vermeye karar verdiği 10 Eylül Pazartesi günü, denetimli bağımsızlığın sona ermesini kutladı.
Grup, “Resmi olarak, 2007 Marti Ahtisaari Kosova’nın Statüsüne İlişkin Kapsamlı Öneri bundan böyle ayrı ve üstün bir kanun olarak mevcut değildir; artık, Kosova Cumhuriyeti’nin anayasası, ülkenin yasal çerçevesinin tek dayanağıdır.” dedi.
Ahtisaari planının uygulanmasını izleyen bir kurum olan Uluslararası Sivil Dairesi’nin görev süresi de tamamlandı. Ancak NATO, KFOR ve EULEX Kosova’da kalacak.
Beklendiği üzere, blog yazarlarının tepkileri Kosova ve Sırbistan’da bir hareketlenmeye yol açtı, ancak Kosova’da beklenmedik bir şekilde farklılık gösterdi.
Kosova’da pek çok kişi gelişmeyi çok önemli bir kilometre taşı olarak görürken, bazıları bunun herhangi bir şeyi önemli ölçüde değiştireceği konusunda kayıtsız veya şüpheci olduğunu belirtti.
Kosova Başbakan Yardımcısı Edita Tahiri SETimes‘a verdiği demeçte, “Karar, Kosova’nın tam egemenliğe sahip bir devlet olma sınavını geçtiğini gösteriyor ve nispeten kısa bir zaman zarfında gerçekleştiği için, bunun tarihi bir başarı olduğuna inanıyorum.” diyor.
Kosovalı blog yazarlarının çoğu onun bu hevesini paylaşıyor. Toli yazısında, “Bu, dünyaya, koşmayı bildiğimizi gösterebileceğimiz gerçekten tarihi bir gün.” diyor.
Fakat diğerleri, kararın çok da önemli olmadığını, ancak insanların hayatlarını somut biçimde değiştirebilirse böyle olabileceğini savunuyor.
Plaku , “Kaç tane yeni iş yaratılacağını, ortalama maaşın ne olacağını ve işsizliğin ne oranda düşeceğini görmemiz gerekiyor.” diyor.
Kastraveci, “Liderlerimiz istihdam yaratma, adalet sistemini iyileştirme ve ülkeyi AB üyelik yolunda ilerletme yolunda sıkı çalışırsa, zamanla önemli hale gelebilir.” diyor.
Belgrad’daki tepkilerde çekince var.
Sırbistan Başbakanı İvica Daciç, “Kosova’nın denetimli bağımsızlık sürecinin sona ermesinin Sırbistan için bir önemi yok, zira onların ne denetimli ne de denetimsiz bağımsızlığını kabul etmiyoruz.” diyor.
Daciç, Belgrad’ın her iki tarafça da kabul edilebilir uzlaşmacı bir çözüm bulmak için Priştine ile diyaloğu sürdürmeye hazır olduğunu sözlerine ekliyor.
“Diyaloğun seviyesi ve biçimine gelince, Cumhurbaşkanı Tomislav Nikoliç bu konuyu BM Genel Kurul toplantısında görüşecek.” diyen Daciç, müzakerelerin gerçekleşeceği yerin yanı sıra Sırbistan’ın, Kosova’yı Sırp toprağı olarak tanımlayan 1244 sayılı BM Kararının yer aldığı uluslararası hukukun merkezde yer alması konusundaki ısrarına dikkat çekiyor.
Çok sayıda Sırp, grubun, Kosova’nın statü meselesinin çözümüne ilişkin kapsamlı öneriyi önemli oranda uyguladığı ve denetimli bağımsızlığa son verilmesine ilişkin anayasa değişiklikleri ve yasaları kabul ettiği şeklinde vardığı sonuçlardan endişeli.
Kosovalı milletvekili Rada Trajkoviç, Kosova’nın Sırp azınlığın haklarını düzenleyen yasalarının nasıl uygulanacağı konusunda endişe duyduğunu söylüyor.
SETimes‘a konuşan Trajkoviç, “Uluslararası toplumun temsilcileri, Kosova kurumlarına güven duyduklarını ve bu kurumların anayasada yer alan unsurları uygulamaları için büyük çaba sarf edeceklerini, ancak uygulamada bir çok sorun olduğunu kesinlikle bildiklerini söylediler.” diyor.
Aleksandar Vulin, diğerlerinin ise, Sırpların iyi bir şey bekleyemeyeceğini, zira Kosova’nın geçici kurumlarının bağımsızlığının artmasının orada yaşayan Sırpların akıbeti hakkında güven ve umut doğurmadığını belirttiğini söylüyor.
Vulin, “Priştine’nin geçici kurumlarının bağımsız karar verebildiği geçmişteki örneklere bakacak olursak, orada her türlü adaletsizlik, her türlü yasa ve yönetmelik ihlali vardı.” diye ekliyor.
Ranko, “Komşular, size bol şans. Buna ihtiyacınız olacak … AB’ye doğru gidin, Sırbistan da Sırbistan olarak kalsın.” diyor.
