İsterseniz inanın, kriz başlayalıdan beri BG’daki konut fiyatları iki kat azalmıştır. BG Merkez bankası ve Uluısal İstatistik Kurumu’nun yeni verilerine göre Union Bank uzmanları, krizden önce 7 yılda ödenenen bir konutun şimdi 3 yıldan az bir sürede ödenebileceğini hesaplamışlardır.
Bu analizler, ABD ve Avrupa’da kullanılan standartlara göre gerçekleştirilmiştir. 3 yıldan az bir zaman içinde bir hanenin gelirleri ile ödenebilecek bir konutun fiyatı uygun görülür. Analizlerin gösterdiği gibi, aile bütçesindeki ipotek kredileri azalıyor. 2009’da bir hanenin gelirinin % 43’, bir ipotek kredisinini ödenmesine harcanırken, 2012’de bu paranın yalnız 28’i bu amaçla kullanılmıştır. İstatistik verilerine göre bizdeki konut fiyatları şimdi 2008 yılındakinden % 38 düşüktür.
2013’de konut piyasasında ne gibi eğilimler görülür? Broker ve yatırımcılara göre bu yıl istikrarlı ve sakin olacak. Konut sektöründeki fiyatlar şimdiye kadarki boyutunu koruyacak. Yapılacak pazarlıklar eski yıla göre fazla olmayacak, konut alımının kredilenmesi de daralmış kalacak. Konut piyasasında başka bir eğilim kaliteli mülklerin bulunmayışıdır. Riskler ise varlığını sürdürecek. Buna sebep işsizliğin artması ve hanelerin düşük gelirleriyle yeni ev alımına girişmemesidir. Öte yandan Avrupa ekonomisinin yavaş yavaş toparlanması Bulgar ekonomisine de yansıyor. Emlakçılar konut pazarının bu yıl Avrupa ekonomilerinin gelişmesine bağımlı kalacağını tahmin ediyor. Krizin önüne bir yıl içinde geçilemez.
2012’de olduğu gibi, bu yıl da düşük ve orta kategoriden konutlara en büyük talep olacak.Bunların maliuyeti 30 ile 60 bin avro arasındadır. Bazı emlak acentelerinin emlaklarla ilgili tahminleri, çocuklu ailelerin üç odalı dairelere ilgisinin arttığını gösteriyor. Konut alımında kredilenme payının azalma eğilimi bu yıl da korunacak.
Gerçekleştirilecek konut pazarlıklarının çoğunda parların da büyük bölümünü öz kaynaklar oluşturacak. Bulgar haneleri anlaşılan ek borçlanmadan çekiniyor. Öz paralarına güveniyor, ipotekli krediler ise tamamlayıcı bir para olarak alınıyor. Bulgaristan vatandaşlarınınbu yaklaşımı ekonomik bir güvensizliği sonucudur.
Çeviri: Neli Dimitrova
http://bnr.bg
