Geçtiğimiz günlerde Dobruca Türk Kültür Derneği, Dobriç’te Celaddin Rumi Mevlana’yı tanıtan bir sempozyum düzenledi. Bu son derece yararlı girişim, Bulgaristan Türkleri ve Adım Adım Türkiye projesi kapsamında yapılan bir etkinlikti. Dernek Başkanı Gürsel Kırnak yönetiminde gerçekleşen etkinlik, üç temel bölümden oluştu: Birincisi, Mevlana’nın hayatı, Mevlevi felsefesi ve tasavvuf; ikincisi, bununla ilgili olarak semazenliğin temel ilke ve şiarları ile sema gösterisi; üçüncüsü ise Eskişehir’i tanıtan gayet ilginç bir film. İlk iki bölümde, yüzü aşkın katılımcıyı bilgilendirme görevi Bulgaristan’ın tek semazeni Vasil Tosev’e verilmişti. Yani Mevlana’yı ve semazenliği anlatan bir Bulgar semazen.
Son zamanlarda Mevlana ve tasavvuf konularının tekrar ilgi çekmeye başladığı bilinen bir gerçek. ZAMAN gazetesinde, yakında Tasavvuf Nedir Ne Değildir? başlıklı ayrıntılı bir yazı yayınlandı. Bulgaristan’ın tek semazeni Vasil Tosev’e gelince, kendisi dervişlik ve Mevlana hakkında bir hayli bilgi sahibi, gayet ağırbaşlı ve mütevazi bir insan. Hayat hikayesi çok ilginç, anlatması saatler alır. Ama yine de kısaca özetleyelim: 43 yaşında olan Vasil Tosev, Plovdiv’de (Filibe) oturuyor. Bulgaristan’da sema ile uğraşan başka semazen yok. Yaklaşık on yıl önce çok ciddi sağlık sorunları varmış. 30-33 yaşlarında iken 100 kilodan fazla olduğu halde, kilo alması önlenemiyormuş. Bu sebepten dolayı, bazı hastalıklar baş göstermiş kendisinde. Kalp damarları tıkanmaya başlamış, tansiyonu yükselmiş. Aldığı ilaçlar fayda etmeyince ağır bir depresyona girmiş. Doktorlar çare yok deyip 1 yıl ömrü kaldığını söylemişler. Vasil Tosev, her çareyi denemiş. Bu arada yogaya sarılmış. “Yoga dervişlikten, semazenlikten hayli farklı bir şey, değil mi?” sorusuna Bulgaristan’ın tek semazeni şu cevabı veriyor: “Yogayı son çare sanmıştım. Ama yedi yıl önce Plovdiv’de ilk kez sema yapan dervişler gördüm. Tamamen büyülenmiştim. Konyalıydılar. Onlarla tanıştım, derdimi anlattım. Hemen sema yapmayı öğrenmek istediğimi söylediğimde, bana nasıl başlamam gerektiğini anlatan bir liste verdiler. Hem de Bulgarca. Listeye göre kitaplar edindim. Önce Celaleddin Rumi Mevlana hakkında bir kitap aldım. Biliyor musunuz, Mevlana’nın felsefesi dünyaya, hayata, her şeye bakışımı kökten değiştirdi. Yani ben sanki yeni bir insan oldum. Hem ruhen, hem bedenen değiştim.”
Tosev, sema yapmayı kitapların, sağlam iradesinin ve tükenmez sabrının yardımıyla hayli ilerletmiş. Doktorlar, hızla iyileşen halini görünce şaşıp kalmış. Bir yıl önce Mevlana Celaleddin Rumi’nin torunlarından Esin Çelebi ile tanışmış. O ise Tosev’i, Konya Selçuk Üniversitesi Mevlana Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Nuri Şimşekler’le tanıştırmış. Şimşekler Tosev’in nasıl çalıştığını, ulaştığı düzeyi yerinde görmek için Plovdiv’e gelmiş. Sonra da onu Konya’ya davet etmiş. Tosev’in başarısı, kendisinin semazenlerin safına kabulünü sağlamış. Böylece Vasil Tosev semazen Veli olmuş.
Stefan Tsonev, Rüstem Aziz
