Ukrayna’da Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç’in AB ile ortalık anlaşmalarını imzalamaya yanaşmaması üzerine başlatılan ve hükümet değişimi ile sonuçlanan sokak olaylarının ardından eski Sovyet ülkesi öngörülemeyen bir kaosa sürüklendi. Devlet başkanlığı ve başbakanlığa AB yanlısı siyasi isimlerin getirilmesi sürecini uzaktan izleyen Rusya’nın, Kırım’da dengeleri değiştiren son hamlesi ise hesapları bir anda değiştirdi. Rus yanlısı vekillerin de katkısı ile Kırım Özerk Cumhuriyeti 16 Mart’ta ‘bağımsızlık’ için referanduma gidiyor. Ancak Rusya’ya bağlanma sürecinin bir halkası olarak görülen bu girişimin yalnızca Ukrayna’yı değil, yarımadayı da zor durumda bırakacağı belirtiliyor.
RUS İŞGALİNİN DİĞER YÜZÜ
Şubat’taki iktidar değişimi sonrası Ukrayna’da yeni yönetimin yaklaşık 35 milyar dolar dış yardıma ihtiyacı olduğunu açıklamasını takiben Kırım’da da bir ayrılık sonrası ekonomik sistem büyük zarar görecek. Kiev merkezli düşünce kuruluşu Strategy XXI’den Mykhailo Honchar’a göre, Kırım tükettiği suyun yüzde 85’ini, gazın yüzde 35’ini ve elektriğin de yüzde 82’sini ‘anavatan’ Ukrayna’dan karşılıyor. Yaklaşan referandum siyasi ve askeri tartışmalar ekseninde tartışılırken, Kırım’da bu hayati kaynaklara erişimin durması halinde yeni bir krizin kapıda olduğu belirtiliyor. Honchar’a göre, Ukrayna’nın en büyük gaz taşıma ve depoloma ağını işleten Naftogaz’ın bir şubesi olan Chornomornaftogaz, yılda yaklaşık 1.7 milyar metreküp tüketen Kırım’ın tüm ihtiyacını karşılayacak güçte değil. Ukrayna devletine ait olan Chornomornaftogaz, Kremlin tarafından şimdiden hedef haline gelmiş durumda. Haftasonu bu firmanın da içinde olduğu Ukrayna’ya ait devlet varlıklarının el değiştirebileceği kaydediliyor.
En az 5 milyar dolar gerekiyor
Yarımadanın meyve ve sebze yetiştiricileri geçimlerini sağlayacak su kaynağı için Ukrayna’ya bel bağlamış durumda. Başkent Akmescit (Simferopol), Sivastopol, Kerç, Sudak, Feodosya ve diğer şehirlerin hayat kaynağı olarak suya ihtiyaçları var. Yüzde 82’si Zaporizhya ve Kherson’daki termik santallerden sağlanan elektrik de yine önemli bir faktör. Kırım’ın kendi ihtiyaçlarını karşılayabilecek kömür ve petrol kaynağının olmaması da bölgenin bir diğer zayıf yöndü. ‘Kiev olmadan yaşayamaz’ denilen Kırım Özerk Cumhuriyeti’nde devletten alınan yıllık yardım 700 milyon dolar civarında. Vesti gazetesinin raporlarına göre, Kırım’ın altyapı ve ekonomisini Rusya ile entegre etmesi için 5 milyar dolarlık bir yatırıma ihtiyacı olacak.
Her şey onların olacak
Ukrayna’dan tek taraflı bağımsızlık ilan eden Kırım Özerk Cumhuriyeti’nin Başbakanı Sergey Aksenov, Sivastopol limanında bulunan Ukrayna Deniz Kuvvetlerine ait gemilerin kamulaştırılacağını bildirdi. Aksenov, 16 Mart’taki referandumda Rusya’ya bağlanma kararının kabul edilmesiyle, Ukrayna’nın sadece gemilerine değil, aralarında askeri tesislerinin de bulunduğu yeraltı ve yer üstü tüm malvarlıklarının millileştirileceğini bildirdi. Rus yanlısı Aksenov, Ukrayna’nın gaz şirketi Chornomornaftogaz’a ait gemilerin de Sivastopol limanından çıkışına izin verilmeyeceğini söyledi.
12 kişilik heyet gidiyor
Rusya parlamentosunun üst kanadı Federasyon Konseyi, Kırım’daki referanduma katılacak gözlemciler heyetini kurdu. Federasyon Konseyi heyetine başkanlık edecek Senatör Vladimir Cabarov, Interfaks ajansına açıklamada, Rusya heyetine parlamentonun alt kanadı Duma’dan milletvekillerinin de katılacağını belirtti. Cabarov, ‘Gözlemci heyetimiz 12 kişiden oluşuyor. Aralarında uluslararası ilişkiler, savunma ve güvenlik, sosyal politika komitelerinin temsilcileri bulunuyor’ dedi.
Yeni Şafak