İSTSNBUL – Ayakkabı üreticisi olan VES Ltd., 1994 yılında Bulgaristan’ın kuzeyinde yer alan Dobriç (Hacıoğlu Pazarcık) Bölgesi’nde kuruldu. Firmanın ana iş kolunu yüksek kalitedeki malzemelerden imal ettiği ayakkabı, bot ve sandalet üretimi oluşturuyor. Dünyanın önde gelen ayakkabı markalarına da üretim yapan VES, hâlihazırda Benkovski ve Zarnevo köylerinde yer alan fabrikalarında toplam 180 çalışana istihdam sağlıyor.
Aslen Bulgaristan göçmeni olduklarını anlatan VES Genel Koordinatörü Edis Emre, 1989’da Türkiye’ye mecburi göç ettirildiklerini söyledi. O dönemde kurucuları Cavit Emre’nin ayakkabıcılıkta iyi bir kariyere sahip olduğunu kaydeden Emre, sözlerine şöyle devam etti: “Kendisi, o yıllarda Doğu Avrupa’nın en büyük ayakkabı fabrikası olarak bilinen Dobriç Ayakkabı Fabrikası’nın müdürü olarak ülkeden ayrıldı. Türkiye’ye yerleşip burada sıfırdan yeni bir hayat kurulduktan ve İstanbul’da çeşitli yöneticilik pozisyonlarına ulaşıldıktan sonra, karşımıza çıkan fırsatlar bizi yeniden Dobriç’e sürükledi. VES’in kuruluşu 1994 yılına denk gelir. İlk olarak tek fabrikayla başlayan çalışmalarımız 2000’li yıllarda 2. fabrikamızın da çalışmaya başlamasıyla büyük bir ivme kazandı. Cavit Emre’nin yıllarca emek verdiği ve az önce bahsettiğim Dobriç Ayakkabı Fabrikası’nı satın almamız ise; benim Boğaziçi Üniversitesi’nden mezun olup İstanbul’daki kurumsal tecrübelerimin ardından edindiklerimi VES’e aktarmaya karar vermemle aynı döneme denk gelir. İkinci kuşak olarak benim de ekibe katılmamla birlikte öncelikle üretim bantlarımızın sayısını ve buna paralel ihracatımızı artırarak pazarlama çalışmalarımıza daha fazla ağırlık vermeye ve sektördeki gelişmeleri daha fazla takip ederek kendimizi hep güncel tutmaya özen gösterdik.”
Bölgede rol model oldu
VES’in iki fabrikada toplam 360 bin çift yıllık üretim kapasitesi olduğunu ifade eden Emre, “Şirket, çalışanları için yarattığı güvenli ve sağlıklı çalışma koşulları ve sağladığı modern imkânlar bakımından bölgede rol modeli olarak gösterilmektedir” dedi. Emre, VES’in bu özellikleri nedeniyle Bulgaristan’ın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca bu yıl 11.’si düzenlenen ödül töreniyle ‘Yılın İşvereni-2014’ ödülüne layık görüldüğünü belirtti. 2014 yılında yüzde 16 gibi bir büyüme oranına ulaşacaklarını ifade eden Emre, “2015 yılında makine modernizasyonuyla beraber kapasite artırımı ve minimum yüzde 11 büyüme hedefimiz var. Bunu gerçekleştirmek için de yüksek kaliteli üretimle üretkenliği bir arada sürdürebilmeyi; müşterilerimize yüksek kalite ve konfordaki ayakkabıları, en gelişmiş üretim ekipmanlarıyla üretmeyi hedefliyoruz” diye konuştu.
‘Siyasi istikrarsızlık sorun’
Bulgaristan ekonomisinin durgunluk içerisinde olduğunu anlatan Emre, “Avrupa ve dünyadaki sıkıntılar ülkeyi doğrudan etkiliyor. Ülkenin en büyük sorunu siyasetteki istikrarsızlıktır. Son iki yıl içerisinde üç hükümet kuruldu ama güçlü olmayan koalisyonların ömrü kısa oldu. Ülkenin acilen ihtiyacı olan sağlık, eğitim ve emeklilik sistemindeki reformlar gerçekleştirilemedi. Oluşan bu güvensizlik ortamı doğrudan yatırımları etkilemekte, ülkenin ihtiyacı olan istikrarı sağlayamamaktadır” diye konuştu.
Türkler için yatırım fırsatı da teşvik de çok
Bulgar-Türk Ticaret ve Sanayi Odası (BULTİŞAD) Denetim Kurulu üyeliği ve Dünya Türk İş Konseyi (DTİK) Hacıoğlu Pazarcık (Dobriç) Bölge Temsilciliği görevlerini de yürüten VES Genel Koordinatörü Edis Emre, Bulgaristan’ın ihracat yapan, aynı zamanda Avrupa ve dünya pazarları için üretim yapan Türk yatırımcıları için çok cazip bir ülke olduğunu söyledi. Edis Emre, “Avrupa Birliği kapsamında yatırımın yüzde 70’ine kadar geri dönüşümsüz finansman sağlayan teşvikler var. Doğru ve iyi projeler her zaman ve her durumda finanse ediliyor. İstihdam artırmaya, makine modernizasyonuna yönelik, iş güvenliği ve mesleki eğitimlere yönelik projeler de finansal yönden destekleniyor. Düşük ilk yatırım maliyetleri, enerji ve personel giderlerinin cazip olması, Türkiye’ye olan yakınlık, Avrupa Birliği ülkesi olması ve gelir vergisinin yüzde 10 olması, Türk yatırımcılar içim önemli avantajlar. Bulgaristan’da iş yapmak isteyen Türk yatırımcılar öncelikle benim de yönetim kurulunda bulunduğum BULTİŞAD, www.bgtrchamber.com gibi burada yerleşik yatırımcıların kurmuş olduğu sanayi odaları ve ticari ataşelikler ile irtibata geçmeliler. Eminim ki onlar Bulgaristan’da yatırım yapmakla ilgili her konuda kendilerine yardımcı olacaklardır. Bahsettiğim sanayi odaları, Bulgaristan, Türkiye ve üçüncü ülkeler arasında işbirliği ve ortaklıkların oluşturulması, geliştirilmesi, devlet organlarıyla yerel yönetimlerin ve kendi üyelerinin çabalarının birleştirilmesi, yatırımları teşvik edecek iş ortamının oluşturulması gibi konularda katkıda bulunuyorlar” değerlendirmesinde bulundu.
Dünya Gazetesi, Taylan Büyükşahin
