Bulgaristan’da 1984-85 yıllarında “Soya Dönüş” projesi kapsamında 1 milyon 336 bin Türkün adı zorla değiştirilmiş ve hıristiyan isimleri verilmişti. Totaliter rejimin devrilmesinden sonra Türkler kendi isimlerini geri alma hakkını kazandı. Ama bunun bireysel başvuruya bağlanması bir çok sorun meydana getirdi. Hatta o tarihe kadar vefat eden Türklerin isimlerini kütüklerde geri alma imkanı da kalmadı. Onların çocukları Türk-İslam isimlerini geri almış olsa bile ana-baba isimleri hıristiyan kaldı.
Hak ve Özgürlükler Hareketinin Meclise verdiği öneri ile totaliter rejim döneminde zorla verilen isimlerin, ölenlerinki dahil, hiç bir müracata gerek kalmaksızın idari olarak kütükten silinmesi ve hiç bir resmi evrakta yer almaması talep ediliyor.
İki Oylamada da “EVET”
Halk Meclisi tarihi bir utancın ve gizliden devam eden Zorunlu Bulgarlaştırma Süreci kalıntıların silinmesi için ilk adımı attı. 27 Ekim 2014 tarihinde başta Hak ve Özgürlükler Hareketi Genel Başkanı ve Meclis Grubu Başkanı Lütfi Mestan’ın ve tüm meclis grubu milletvekillerinin imzalarıyla sunulan Nüfus Kayıt Yasasında Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yasa Tasarısı Meclis Genel Kurulundaki ilk okumasında kabul edildi.
164 vekilin katıldığı ilk oylamada 103 evet, 35 hayır ve 26 çekimser oy çıktı. Genel kurul çalışmaya başlayabilmesi için sabahleyin yapılan kayıtta 144 vekil kayıt olmuş ve toplantı yeter sayısı 73 vekil olarak belirlenmişti. İlk oylamada GERB’ten 65, HÖH’ten 32, BSP’den 1, Reformculardan 1, Bulgar Demokrat Merkezi (BDÇ) 2 ve Bağımsızlardan 2 evet oyu çıktı.
Şimdilik yolun yarısı tamam
Yasa Tasarısı Yürürlüğe girmesi için ikinci okumada da Meclis Genel Kurulunda kabul edilmesi gerek. Söz konusu tasarının yeniden oylamaya sunulmasından önce ilgili Komisyonda görüşülecek ve uzlaşılan ya da uzlaşılamayan maddeler, ortak karar ya da ayrı ayrı genel kurulunda oylanacak.
HÖH’ün tüm önerileriyle aynı fikirde olmadıklarını gösteren GERB, oluşan olumlu hava neticesinde uzlaşma yolunun önü açık olduğuna dair işaret verdi. Ancak GERB’in hükümet ortakları Vatanseverlerin tamamı, Reformcuların biri dışında tamamı ve Bulgaristan Dirilişi İçin Seçenek (ABV) vekillerinin tamamı bu tasarıya karşılar.
Kanun Değişikliği Ne Getiriyor?
• “Vatandaş Kayıt ve Kamu İdari Hizmetleri Birleştirilmiş Sistemi” (ESGRAON) içerisinde ve ona bağlı tüm kütüklerden zorla dayatılan Bulgar adlarının kazınması.
• 30 Haziran 2001 tarihine kadar ölen ama adları Bulgarca kalan kişilerin de Bulgar adlarının silinip, Türk-Arap adlarının geri verilmesi.
• Bunun yapılması durumunda artık hiç bir görevli herhangi bir belge ve nüfus belgesi çıkartılırken bu silah zoruyla dayatılan adları soramayacak. Bu uygulama çoğu yerde hala devam etmektedir.
• Bunu yapanlara ceza verilmesi isteniyor. Tüm bu işlemelerin devletin iç mekanizmaları ve resmi yollardan, herhangi bir vatandaşın başvurusuna gerek kalmadan yapılması isteniyor.
• HÖH, söz konusu adların zorla silah, tank ve asker güçle dayatıldığını, geri verme işleminin de resmi yoldan Bölgesel Kalkınma Bakanlığına bağlı “Nüfus Kayıt ve İdari Hizmetler” Genel Müdürlüğü tarafından yapılmasını istiyor.
Kırcaali Haber
