Okuma evleri, sadece adının çağrıştırdığı görevi çoktan aştı. Bu kurumlar birçok yerde kültür adına ne varsa tüm fonksiyonları eda ediyor. Bazı küçük yerleşim yerlerinde ise bu faaliyet çerçevesi geliştiriliyor. Silistra’nın Zvenimir köyündeki Svetlina Okuma Evi’nde insanların hem bedene hem ruhuna hitap eden programlar bulunuyor. Okuma Evi Sekreteri Nergis Kemal, 2005’den bu yana hazırladığı projeler sayesinde tam 9 farklı finansman kazandığını belirtiyor. Bu vesileyle aldıkları birçok donanımla insanlara hizmeti artırdıklarını belirten Kemal, ilgi çekici ve faydalı yenililiklere açık olduklarını aktarıyor. Derneğin 400 metre kare alanının bir köşesinde bulunan fitnes merkezi de sosyal faaliyet adına önemli bir rol oynuyor. Günümüzde kilo sorununun birçok hastalıklarla bağdaştırıldığını savunan Nergis Kemal, kışın yerli halkın da spor yapacak yeri bulunmadığını ve bu yüzden kendi bütçeleriyle bir odada kullanılan fitnes aletleri satın aldıklarını kaydediyor. Kemal, “Köyümüzde aynı zamanda bedensel engelli ve felçli hastalarımız var. Onların günlük olarak belirli fiziki antrenmanları yapmaları gerekiyor. Kışın bunu dışarda yapmak zor. Onlar buraya gelerek gerekli egzersizleri yapıyorlar. Bu açıdan sosyal görevimizin bir kısmını da yerine getirmiş oluyoruz. Okuma evinde isteyen kitap, dergi, gazete okuyor, isteyen spor yapıyor, isteyen de sohbet ediyor. Derneğimiz hem bilgi, hem kültür adına, hem de sosyal faaliyet adına çeşitli imkanlar sunuyor. Bunu da halkımıza ücretsiz olarak sunuyoruz.“ ifadelerini kullanıyor. Şimdilik alınan aletler arasında kondisyon bisikleti, eliptik bisiklet aleti, kürek ergometre ve step aleti bulunuyor.
Nergis Hanım’ın izlenimlerine göre halk en çok kondisyon bisikletini kullanıyor. Kondisyon bisikleti, eklemlere baskı oluşturmayan ve yapması kolay bir egzersiz türü oduğu için kas ve eklem burkulmaları ve yırtılmalar gibi sorunlara yol açmıyor. Özellikle orta yaş ve üstü insanlar için ideal bir egzersiz aleti olarak da görülüyor. Buna ilave olarak yakın zamanda koşu bandı ve mekik aleti satın alınması düşünülüyor. Fitnes yapmaya gelenler ekzersiz sonrası kilolarını ölçme imkanı tanıyan baskülü de kullanabiliyor.
Nergis Kemal, 1993 yılında başladığı bu görevde birçok ilke imza attı. Çoğu Kültür Bakanlığı’na ait kazandığı projelerle sekreteri olduğu Svetlina Okuma Evi’ni sosyal bir kurum haline getirdi. Katıldığı kurslardan sonra proje hazırlamayı öğrenen Nergis Hanım, köyündeki okuma evini geliştirmek ve standartları artırmak üzere tam 9 proje kazandı. Bunlar sayesinde ücretsiz olarak lavabo ve tuvaletleri yenilenirken, folklor takımları için 12 tane ekip, kütüphane için 300 cilt yeni kitap temin edildi. Kültürel faaliyetler için gereken ses sistemini de yine proje ile alan Kemal, temmuz ayında harici bir sahne veya mevcut salonun onarımı için ayrı bir proje tasarısı sunacak. “Bazen bir proje tasarısı 100 sayfa olabiliyor, ama bazen da birkaç sayfadan oluşuyor. Önemli olan gereksinimlerin sunumunu yapabilmek” diye bahseden Nergis, okuma evlerinin çok geniş çapta değerlendirebileceğini söylüyor.
Her zaman yenilik adına nelerin yapılabileceğini düşünen dernek sekreteri, kışın da insanların boş vakitlerini değerlendirebilmek için gençlik kulübü kurmayı düşündüğünü ve burada da farklı etkinliklerle gençlerin zamanını değerlendirebileceğini ifade ediyor. Okuma evi bayramlarda ise yine neşe ve sevinç gösterisine ortak olan halka farklı programlar sunuyor. 8-60 yaşlarına kadar yaklaşık 70 üyesi olan okuma evi, UDK sistemine göre sınıflandırılmış 6 bin cilt kitabı bulunuyor. ‘Folklor bizim geçmişimiz ve geleceğimiz’ adlı sloganı olan kültür derneği, projelerin dışında 100 dekar tarlası da yer alıyor. 4 yıldan beri de köyde belediye çapında sanat gösterileri yapılıyor.
Okuma evinin kültürel, eğitim ve sosyal olarak faaliyet yaptığını aktaran Nergis Kemal, burasının sadece kitap okumak için değil, farklı bir şekilde zamanını değerlendirmek isteyenlerin uğrak yeri olduğunu belirtiyor. Okuma evinin en kapsamlı organizasyonlarından biri de 1 Mayıs’da düzenlenen ‘Benim Köyüm’ bayramı ile alakalı. Bu tarihte birkaç köyden gelen folklor grupları köy meydanında gösteri yapıyor.
‘Yöremizi tanıyalım’ adlı köşede ise eskiden kullanılan ve unutulmaya yüz tutmuş alet, giysi ve eşyalar göze çarpıyor. Bu etnoljik sergide çıkrık, sofralar, saban, yemek için kullanılan aletler vs. gibi değişik eşyalar sergileniyor. Nergis Hanım “Mesela gençlerden bürüncük gömleğini bilmeyenler olabilir veya eskiden berberlerin traş etmek için kullandığı tıraş kayışının ne olduğunu bilmeyebilirler. Buraya gelerek bizzat dokunarak tanıyabilirler.” diye aktarıyor.
Beynur Süleyman, Silistra