Avrupa Komisyonu (AK) 8 Şubat Çarşamba günü yaptığı açıklamada, Bulgaristan ve Romanya’nın yolsuzluk ve organize suçla mücadelede bir miktar ilerleme kaydettiğini, ancak her iki ülkenin de yargı sistemlerini AB standartlarına ulaştırmak için birçok sorunu halletmesi gerektiğini söyledi.
AK’ye göre, Romanya’nın bir ceza kanunu uygulama, yargının güvenilirliğini artırma ve yolsuzluğu caydırıcı nitelikte adli kararlar alma yönündeki adımlarını sürdürmesi gerekiyor. Raporda, Bulgaristan’ın mallara el koymayla ilgili kapsamlı bir yasayı geçirmesi, yargı sistemini iyileştirmesi ve yolsuzlukla mücadele etmesi gerekiyor.
AB, iki ülkenin adalet, yolsuzluk ve içişleri alanlarındaki eksikliklerini gidermesine yardımcı olmak amacıyla onları 2007’de AB’ye katılmalarından beri izliyor ve yılda 2 kez ilerleme raporları yayınlıyor. AK’nin Temmuz ayındaki son raporunda, İşbirliği ve Onay Mekanizması (CVM) kapsamındaki izleme sürecinin sona ermesi gerekip gerekmediği belirtilecek.
AK sözcüsü Mark Gray SETimes‘a verdiği demeçte, “Bütün seçenekler masada ve iki ülkenin çok farklı tavsiyelerine rağmen önümüzdeki aylarda ilerleme kaydetmesi bu yüzden çok önemli.” dedi.
“İki ülkeyi asla kıyaslamadık ve şu anda da bunu yapmaya niyetimiz yok; onlar bu yaz mekanizmadaki diğer ülkenin durumuna göre değil, kendi durumlarına göre değerlendirilecek.”
AK, geçen ay hizmete giren bir organize suç özel mahkemesi ve savcılığına ve Bulgaristan’da Temmuz 2011’den bu yana meydana gelen başlıca gelişmelerden birisi olarak Suç Yoluyla Elde Edilmiş Malların Tespiti ve Yitirilmesine İlişkin Komisyon tarafından sunulan “önemli sonuçlara” işaret etti.
Örgüt, çıkar çatışmaları konusunda yeni kurulan organın “ilk kararlarını aldığına” ve Balkan ülkesinin yargı uygulamaları, savcılık düzeni ve farklı makamlarla olan işbirliğini iyileştirme yönünde aldığı tedbirlere işaret etti.
Sofya merkezli Çağdaş Siyaset Enstitüsü başkanı Borislav Tsekov SETimes‘a verdiği demeçte, rapordaki en kritik bulgulardan birinin, Bulgaristan’ın “hâlâ yargı atamalarında şeffaflığı sağlaması gerektiği”, içişleri bakanlığının polis operasyonları sırasındaki profesyonellik seviyesini artırma yönünde acil adımlar atması gerektiği ve “özgür ve adil seçimlerle” ilgili olduğunu söyledi.
Seçim yolsuzluğu iddialarına da değinen Gray, SETimes’a bunun Komisyon için bir “endişe kaynağı” olduğunu söyledi. Yetkili, “Bulgaristan’daki savcılık birimlerini söz konusu seçim yolsuzluğu iddialarının üzerine gitmeye” çağırdı.
AK’nin Romanya ile ilgili raporunda, yeni bir medeni kanunun yürürlüğe girmesi, üst düzey yolsuzluk davası duruşmalarının hızlandırılması ve parlamentonun uzatılmış el koyma ilgili bir yasayı kabul etme yönünde kaydettiği ilerleme, Temmuz 2011’den bu yana başlıca gelişmeler olarak gösterildi.
Raporda, ülkenin Ulusal Yolsuzlukla Mücadele Müdürlüğü ve Ulusal Dürüstlük Dairesi’ne, “önemli sayıda üst düzey siyasetçi ve yetkiliyi” de içeren bir dizi önemli dava üzerindeki çalışmalarını sürdürdükleri için övgüde bulunuldu.
Eski Romanya Başbakanı Adrian Nastase’nin geçtiğimiz günlerde yolsuzluktan iki yıl hapse mahkum edilmesini yorumlaması istenen Gray, bunun büyük olasılıkla temyize açık bir asliye hukuk kararı olduğuna işaret etti.
Gray, “Bu bağlamda önemli olan, görmemiz gerekenin tutarlı bir ilerleme trendi olduğudur.” dedi.
Demokrasiyi Uygulama Derneği adlı STK’nın müdürü Aleksandru Cumpanasu, CVM’nin bu ülke için sona ermemesi gerektiğini söyledi.
SETimes‘a konuşan Cumpanasu, “Bu, hükümeti reformları geçirmeye ve adalet alanında değişiklikler yapmaya sevk etmek için olumlu bir baskı aracı olarak kullanılan tek şey.” dedi.
“Şu anda, Romanya’nın katılımından önce olduğundan gerçekten daha az etkili, ama onun için, bu alanda hiçbir ilerleme kaydedemezdik. Romanya’nın yargı sisteminin durumuyla ilgili bugünkü raporda varılan sonuçların gerçeklere dayalı olduğunu düşünüyorum.”
Bu haber, SETimes muhabiri Paul Ciocoiu’nun katkılarıyla hazırlanmıştır.