1998’de Srebrenitsa soykırımını anma toplantısı sırasında çekilen bir fotoğrafta Aliya’nın yanındaki çocuğun kimlik bilgilerine ulaşıldı
Bosna Hersek’in ilk devlet başkanı merhum Aliya İzzetbegoviç’in asaleti, alçak gönüllülüğü ve halkına duyduğu büyük sevgiyi sembolize eden fotoğrafın sırrı çözüldü.
Srebrenitsa soykırımını anma törenleri sırasında 11 Temmuz 1998’da çekilen fotoğrafta, geniş güvenlik barikatını geçerek namaz için bekleyen Aliya ile Bosna ordusu komutanı Rasim Deliç’in arasına oturan, kim olduğu yıllardır bilinmeyen çocuğun adının Velid Ahmedoviç olduğu ve 2004’te trafik kazasında öldüğü ortaya çıktı.
Bosna’nın savaş dönemindeki büyük lideri Aliya İzzetbegoviç’in 1998 yılında çimenlik bir alanda bağdaş kurmuş şekilde çekilen fotoğrafında hemen yanında oturan çocuğun kim olduğu yıllardır merak konusu oldu.
Aliya’nın alçak gönüllülüğünün, asaletinin ve halkına duyduğu sevginin en büyük göstergesi olan ve aynı şekilde Boşnak halkının da kendisine karşı büyük sevgisini de sembolize eden meşhur fotoğraftaki çocuğun kim olduğunu ortaya çıkarmak için birçok kişi fotoğraf hakkında araştırma yaptı.
Başkent Saraybosna dahil ülke genelindeki araştırmalar hiçbir sonuç vermezken, Aliya’ya ait özel eşyaların korunup sergilediği Aliya İzzetbegoviç Müzesi tarafından yürütülen araştırmalardan da bir sonuç alınamadı.
ÇOCUĞUN KİMLİĞİNE FACEBOOK’TAN ULAŞTI
Bosna’da meşhur olan ve her yerde görmenin mümkün olduğu fotoğraftaki kimliği belirsiz çocuk, hayatını İsveç’te sürdüren Boşnak gazeteci Muhammed Mahmutoviç’in de ilgisini çekti.
Bilge Kral’ın mütevazılığının sembolü fotoğrafı sosyal paylaşım sitesi Facebook’ta paylaşan ve tanıyanların kendisiyle iletişim kurmasını isteyen Mahmutoviç, bir süre sonra bazı bilgilere ulaştı. Gelen bilgilere göre fotoğraftaki gizemli çocuk, 1985 yılında Srebrenitsa’nın Suçesta köyünde doğan Velid Ahmetoviç’ti.
Yıllardır bilinmeyen bir ayrıntıyı ortaya çıkardığı için heyecanlı olan Mahmutoviç, gelen diğer bilgilerle yıkıldı. Velid Ahmetoviç’in Fransa’da yaşayan kız kardeşi Fatima Sulyiç, fotoğraftaki çocuğun kardeşi Velid olduğunu, ancak kardeşinin 2004 yılında bir trafik kazasında hayatını kaybettiğini açıkladı.
Fotoğrafla ilgili araştırmalara neden başladığını anlatan gazeteci Muhammed Mahmutoviç, “Bu fotoğraf hayatım boyunca gördüğüm tüm fotoğraflar arasında bende en büyük etkiyi bırakan fotoğraftı. Aliya İzzetbegoviç Müzesi’nin Malmö’de düzenlediği bir promosyona katılmıştım. Burada bu meşhur fotoğrafla ilgili bilgi edindim. O zamanlarda gencin kimliği bilinmiyordu. Her ne pahasına olursa olsun geniş irtibat ağımı da kullanarak bu gencin kimliğini bulmayı kendime görev edindim. En sonunda gencin kız kardeşi benimle irtibata geçti” dedi.
Bu fotoğrafın bir daha tekrarlanamayacak kadar değerli olduğunu ifade eden Mahmutoviç, “Rahmetli Aliya İzzetbegoviç’in yüzünde merhamet ve acının izlerini görebiliyorsunuz. Bu fotoğrafın eşi benzeri yok. Bence böyle bir fotoğraf bir daha asla çekilemeyecek. Çünkü hepimiz günümüzdeki siyasi liderlerin nasıl davrandığını biliyoruz. Bir devlet başkanının çimlerin üzerinde kendisi gibi yalın ayak olan gencin yanına oturması gibi bir alçak gönüllülük örneği bence bir daha tekrarlanmayacaktır” diye konuştu.
ALİYA’NIN YANINDAKİ SEMPATİK VE CESUR ÇOCUK
Aliya İzzetbegoviç Müzesi sorumlusu Nervan Dizdar da meşhur fotoğrafın 11 Temmuz 1998 tarihinde Srebrenitsa soykırımının yıl dönümü etkinlikleri sırasında Kladany’da çekildiğini belirtti.
O tarihlerde Srebrenitsa soykırımını anma etkinliklerinin şimdiki mekanı Potoçari’de yapılmadığını hatırlatan Dizdar, fotoğrafın çekiliş hikayesini şöyle anlattı:
“Fotoğrafın çekildiği yer, yeşil bir alan. Fotoğrafı çeken Amel Emiriç ile görüştüm. Yine de bu gencin kimliği hakkında bir bilgiye ulaşamadım. Srebrenitsalı derneklerle de irtibata geçtim ama kimse bu genci tanımıyordu. Amel Emiriç’in söylediğine göre, 12-13 yaşlarındaki bir çocuk, 100 metrelik asker ve polis barikatını geçip rahmetli Aliya ile Bosna ordusu komutanı rahmetli Rasim Deliç’in arasına oturmuş. O da bu sempatik ve bir o kadar da cesaretli genci fotoğraflamış. Şimdi bu fotoğraf müzenin vazgeçilmezleri arasında bulunuyor.”
Fotoğrafın müzeyi ziyaret eden yabancıların da ilgisini çektiğini belirten Dizdar, “Merhum Aliya İzzetbegoviç’in yanında oturup onun gibi düşünceli gözlerle etrafı izleyen bu gencin fotoğrafı, müzeye gelen yerli-yabancı herkesin dikkatini çekiyor. Fotoğrafta her ikisi de ayakkabısız ve yalın ayak oturuyor. Öğle ya da ikindi namazı vakti. Fotoğrafın çekildiği dakikalarda namaz başlamak üzere” diye konuştu.
Bosna Savaşı’ndan önce Srebrenitsa’nın en kalabalık ailelerinden biri olan Ahmetoviç ailesinin bireylerinin çoğu, 1995 yılının Temmuz ayındaki Srebrenitsa soykırımında katledildi. O sırada 10 yaşında olan Velid de katliamdan kurtulan aile bireyleriyle Saraybosna’ya 76 kilometre uzaklıktaki Kladany şehrine yerleşti.
Savaştan sonra hayatını Kladany kentinde sürdüren Velid Ahmetoviç, Batı Avrupa ülkelerinden birine gitmek üzere bulunduğu Hırvatistan’da 15 Haziran 2004’te geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetti.
Kaynak: AA