Arnavutça öğretmeni Tola ve polis memuru kocası Gramoz, yeni bir hayat kurmak için 1999 yılında Arnavutluk’tan ayrılıp Yunanistan’a yerleşmiş. SETimes’a konuşan Tola, o günleri şöyle anlatıyor: “Ev almanın zor olduğu açıkça ortadaydı. Hayatımız boyunca borç ödemek zorunda kalacaktık.”
Tola ve Gramoz, bu düşüncelerinde yalnız değildi. İstatistik verilere göre Yunanitan ve İtalya, Arnavut gurbetçi sayısının en fazla olduğu iki ülke konumunda.
Genç kadın, Yunanistan’da yaşamanın kolay olmadığını söylüyor. Ancak onlar çok çalışıp, bir daire satın alacak parayı biriktirmeyi başarmış. Tola, iki çocuğunu da Yunanistan’da dünyaya getirmiş. Bir yandan çocuklarını özel anaokullarına gönderirken, diğer yandan da gece gündüz çalışmışlar. “Bu şekilde yaşamaya alışmıştık ve hiçbir şey dikkatimize dağıtmazdı. Tek istediğimiz para biriktirmekti,” diyor Tola.
2005 yılında çocuklarıyla birlikte Tiran’a dönen çift, burada bir daire satın almış. Gramoz, o dönemde yaşadıklarını şöyle anlatıyor: “Burada iş bulmaya çalıştık, ama Tiran o kadar değişmişti ki kendimizi yabancı gibi hissettik. Bir dükkan satın alıp küçük bir işletme kurabilmek için para biriktirmek üzere Yunanistan’a dönüp daha fazla çalıştık. Arnavutluk’ta bir gelecek için tek yolun bu olduğunu anladık.”
Böylece çift, aynı çalışma temposuna geri dönüp bankada para biriktirmeye devam etmiş — ta ki “büyük bir krizin kapıda olduğu haberi kulaktan kulağa yayılmaya başlayıncaya kadar.”
“Söylentileri duyduğumda çok üzüldüm. Krizin belirtileri de kısa sürede hissedilmeye başladı. Gramoz maaşını alamıyordu ve pek çok işçi de işsiz kaldı. Elimize geçen tek para, benim 70 avroluk haftalığımdı.”
“Birikimlerimizi harcamaya başladık, ki daha önce hiç böyle bir durumda kalmamıştık. Aramızda konuşup, Arnavutluk’a dönmeye karar verdik. Yunanistan’da hayat artık çok zorlaşmıştı. Temmuz 2009’da Arnavutluk’a döndük, ama dükkan almak için biriktirdiğimiz para bitmişti.”
Kocası ise daha sonra yine Yunanistan’a dönmüş. Gramoz, “Memleketine dönen göçmenler olarak işçi bulma kurumlarına kayıt yaptırdık, ama hiçbir sonuç çıkmadı. Birikimlerimiz eriyordu,” şeklinde açıklıyor dönüş gerekçesini.
Tola, sonrasını şöyle özetliyor: “Küçük bir işletme kurmaya karar verip, bir internet kafe açtık. Aynı zamanda da iş aramaya devam ettik. Uygun bir yer bulup, sabah sekizden gece yarısına kadar çalışmaya başladık. Kazandığımızla ancak çocukların karnını doyurabiliyoruz.”
Arnavutluk hükümeti, Yunanistan’daki gurbetçilerin gönderdiği dövizlerde bir düşüş olduğunu kabul etmekle birlikte, ülkenin bu durumdan korkulduğu kadar olumsuz etkilenmediğini öne sürüyor.
Başbakan Sali Berişa, bu ay Avusturya gazetelerinden Kurir’e verdiği bir röportajda, “Endişelerin aksine, binlerce Arnavut memleketine geri döndü. Yunanistan’da biriktirdikleri paraları ülkelerine getirip, küçük yatırımlar yapmaya başladılar. Bu, Arnavutluk için büyük bir zafer. İnsanlarımız, yurtdışında bilgi ve tecrübe edinip ülkelerine dönüyor ve burada yeni bir şeyleri hayata geçiriyor,” dedi.
Ancak muhalefet aynı fikirde değil. Arnavut gazetesi Mapo’ya konuşan Sosyalist Parti genel başkan yardımcısı Ervin Koci, Yunanistan’daki krizin Arnavutluk ekonomisini olumsuz yönde etkilediğini belirtti.
Gazetede yayınlanan 20 Haziran tarihli habere göre Koci, “Arnavut göçmenlerin ülkelerine dönüp kendi küçük işletmelerini kurarak, Arnavut ekonomisinin büyümesine yardımcı olacaklarını düşünmek gerçekçi değil. İç piyasanın durumunu göz önünde bulunduran hiçbir ekonomist böyle bir şey söyleyemez,” dedi.
Siyasetçiler farklı görüşlerine rağmen, Arnavut göçmenler ülkelerine dönmeye devam diyor. Kimileri kesin dönüş yaparken, kimileri de şartlar iyileşince Yunanistan’a dönmeyi bekliyor.
Setimes.com
