Başbakan Sali Berişa’nın ülkeye en az 100 bin avroluk yatırım yapan yabancılara vatandaşlık verilmesi yönündeki önerisi, bu değişikliğin teröristler ve suçlular için yasada kanun boşluğu yaratacağından korkanlar arasında anlaşmazlığa yol açıyor.
Berişa, Şubat ayı başlarında ülkenin vatandaşlık yasasının revize edilmesini önerdi. Başbakan, yasada yapılacak değişikliklerle, Arnavutluk’ta 100 bin avroluk tutarında yatırım yapan yabancı ülke vatandaşlarına ve Arnavut kökenli bütün yabancı ülke vatandaşlarına Arnavutluk vatandaşlığı verileceğini öne sürdü.
Planı eleştirenler, Berişa’nın önerisinin kendi siyasi hedeflerine yarayacağını söylüyor.
Çeşitli Kosovalı medya kuruluşlarında siyasi yorumculuk yapan Fatlum Sadiku, “Kosova sınırına yakın bir kasabadan gelen Berişa’nın Kosovalılarla özel bir ilişkisi var ve vatandaşlık yasasının değiştirilmesinde onlardan büyük destek görüyor.” diyerek şöyle devam etti: “Bu değişiklik oy verme hakkını da içerirse, önümüzdeki seçimlerde Berişa’ya verilecek destek artar.”
Sosyalist Parti milletvekili İlir Gjoni, önerinin parlamentoda engelleneceğini söyledi.
Arnavut Screen televizyonuna konuşan Gjoni, “Başbakan tarafından telaffuz edilen 100 bin avroluk meblağ, göreceli olarak konuşmak gerekirse, bu ülkenin topraklarını ve sahalarını kullanabilecek bir terör örgütü için küçük bir meblağ ve örgütün üyelerinin Arnavutluk vatandaşlığı almasına olanak sağlayacak.” dedi.
Muhalefetteki Sosyalist Parti milletvekillerinden Erion Brace, yatırımlara dayanan vatandaşlığın Arnavutluk’a zarar vereceğini söyledi.
Arnavut Shekulli gazetesine konuşan Brace, “Sali Berişa’nın, para için, 2013’te daha fazla oy için Arnavutluk’a yaptığı şeyin eşi görülmemiştir.” dedi.
Ayrıca, sivil bir örgüt olan Kırmızı-Siyah İttifakı, ataları Arnavut olan kişilere vatandaşlık verilmesine destek vermekle birlikte, yatırıma dayalı vatandaşlığa karşı çıkıyor. Örgüt, sabıkası olan başvuru sahiplerine vatandaşlık verilmemesi gerektiğini iddia ediyor.
Benzer bir plan, Tayland’ın görevden alınan Başbakanı Thaksin Shinawatra’nın kendi ülkesinde yöneltilen yolsuzluk suçlamalarına rağmen vatandaşlık aldığı Karadağ’da, 2010 yılında eleştirilere hedef olmuştu.
Berişa, vatandaşlık yasasında yapılacak değişikliğin yeni yatırım olanaklarını Arnavutluk’a getireceğini ileri sürdü.
Ancak Kosova Toplumsal Araştırma Derneği siyaset araştırmacılarından Liridon Şefketi, SETimes‘a yatırım karşılığında vatandaşlık vermenin sorun yaratabileceğini söyledi.
Şefketi, “Yurtdışındaki Arnavutlara verilebilecek Arnavut pasaportlarının, Sırbistan’ın Kosova’daki Sırplara yaptığı gibi AB’de vizesiz seyahati imkansız kılacak başka bir kişisel numaraya sahip olması yönünde bir çok olasılık var. AB’nin Karadağ konusunda başına geldiği gibi, yatırım karşılığında vatandaşlık verilmesi sorun olabilir.” dedi.
Ancak halk arasında, plana biraz da olsa destek var.
20 yaşındaki Priştineli öğrenci Edona Hoti, yasa yürürlüğe girdiği takdirde Arnavutluk vatandaşlığına başvuracağını söyledi.
SETimes‘a konuşan Hoti, “Özgürce hareket edebileceğim için gerçekten mutluyum, çünkü Kosova pasaportu, bir Kosovalı olarak kimliğimi doğrulamasının dışında fazla bir hareket özgürlüğü sağlamıyor.” dedi.
Kosova’da bir Arnavut öğrenci olan Artan Maqastena, vatandaşlığa sahip olmanın sadece serbest dolaşım meselesi olmadığını söyledi.
SETimes‘a konuşan Maqastena, “Sonunda, Arnavut olduğumu açıkça belirten bir pasaporta sahip olacağım. Bu benim için sadece yurtdışında daha fazla seyahat etme olanağı anlamına gelmiyor, milliyetimle de ilgili bir konu.” dedi.