Hırvatistan veya Karadağ sahil şeridinde taze deniz ürünleriyle bir akşam yemeği yiyin. Saraybosna’nın pitoresk antik kentinde sert Türk kahvesini yudumlarken, bol şerbetli baklava ona arkadaşlık etsin. Makedonya’da Ohrid Gölünü çevreleyen milli parkta doğada yürüyün. Belgrad’ın yelken kulüplerinde güneş doğana kadar ev yapımı rakı içip dans edin. Bunlar, Balkanlar’la ilgili birkaç turist tüyosu.
On yıl önce bölge, bir dizi kanlı ihtilaf sonrasında büyük oranda gidilemez bir durumdaydı. Ancak yeni nesil yerli girişimciler, daha önce keşfedilmemiş, kültürel ve tabiat açısından zengin yerlerin sunduğu fırsatların farkına vardı. Bu girişimciler birlikte çalışarak, bölgesel uzlaşma yolunda adımlar atıyorlar.
Bugün, 30’dan fazla BM Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü dünya mirası merkezi ve Lonely Planet’te liste başı olmuş birçok noktasıyla, bölge bir turizm merkezi olarak yeniden keşfediliyor.
İşletme sahibi Mladen Milenkoviç SETimes‘a verdiği demeçte, “Three Black Catz 2004 yılında açıldı. Savaşlardan sonra Belgrad’da açılan ilk hosteldi.” diyerek şöyle devam etti: “O zamanlar Balkanlar’ın kötü bir imajı vardı, insanlar korkuyordu, ama yavaş yavaş turistler gelmeye başladı. Artık sır açığa çıktı. Sırt çantalı gezginler burasının dünyanın dost canlısı ve uygun fiyatlı bir köşesi olduğunu keşfetti.”
Turizmde yaşanan hızlı büyüme, bölgenin zor durumdaki ekonomilerinin ayağa kalkmasına yardım etti. Dünya Turizm ve Seyahat Konseyi’nin 2012 istatistiklerine göre, turizm Hırvatistan’ın (yüzde 27,7), Arnavutluk’un (yüzde 22) ve Karadağ’ın (yüzde 17,3) GSYİH’larının önemli bir bölümünü oluşturuyor.
Ancak turizmle ilgili işletmeler giderek doygun hale gelen bir pazarla karşı karşıyalar ve birçoğu komşu ülkelerle iş ilişkileri kurarak rekabet gücünü artırmaya çalışıyor.
Balkans Best Hostels buna bir örnek. 2006 yılında kurulan ağ, Bosna-Hersek (BiH) ve Hırvatistan’daki işletmeler arasındaki işbirliği sonucu doğmasına karşın, zamanla büyüyerek Sırbistan, Karadağ, Makedonya, Bulgaristan ve Arnavutluk’un yanı sıra Balkanlar’a giriş ve çıkışta önemli geçiş rotaları olan Macaristan ve Romanya’yı da içine almış.
Saraybosna’daki Haris Youth Hostel’in sahibi Haris Pamuk, ağın kurucuları arasında yer alıyor.
SETimes‘a konuşan Pamuk, “Hostelimi 2003 yılında 15 yaşındayken kazara kurdum.” diyerek şöyle devam etti: “Baba evi savaş sırasında düşen dokuz bombayla yerle bir olmuştu. Tadilat için borç aldık. Bankanın şartlarını karşılamak için evimizi hostele dönüştürmek zorunda kaldık.”
Jovana Lemez bu furyaya 2010 yılında, Sırp Cumhuriyeti’nin idari başkenti olan Banja Luka’da City Smile’ı açarak katılmış.
“1995 yılından beri burada yaşıyorum.” diyen Lemez şöyle devam etti: “Ailem iki defa yerinden edildi. İlk önce Saraybosna’dan Bihaç kırsalına taşındı, sonra savaş yayıldı ve oradan da taşındık.”
Bir zamanlar savaşın ayırdığı bu işletme sahipleri, artık birlikte çalışıyor.
Balkans Best Hostels’in İdari Müdürü ve Belgrad’daki Star Hostel’in sahibi Corce Milojeviç, “Zagrep, Split, Belgrad ve Saraybosna’da konferanslar düzenledik.” diyerek şöyle devam etti: “Buralara gittiğimiz, haklarında bilgi edindiğimiz ve tüm bu harika insanlarla tanıştığımız için, iyi tavsiyelerde bulunuyoruz.”
Hostel ağı bu yıl bir sınır ötesi pasaport kılıfı pilot projesi yürütüyor. Konuklar gittikleri ülkelerden bayrak çıkartmaları toplayarak promosyonlara katılma hakkı kazanıyor.
Pamuk, “Bir gün, konukları şehirler ve ülkeler arasında taşıyan otobüs seferleri koymayı umuyoruz.” dedi.
Başka şirketler de turistlerin bölgede seyahat etmesini kolaylaştıracak paket turlar sunmaya başlamış.
Bir aile şirketi olan Balkan Road Trip, 2003 yılında Hırvatistan kıyı şeridinde gemi turları düzenleyerek işe başlamış. 2010 yılında, yerel tedarikçilerle çalışarak, Slovenya, Makedonya, Arnavutluk ve Yunanistan’ı da kapsayacak şekilde bölge turları başlatmışlar.
Bu yıl, Sırbistan’ın Ulusal Turizm Acenteleri Derneği Başkanı Aleksander Seniciç, Sırbistan, BiH, Karadağ, Makedonya, Hırvatistan ve Arnavutluk’u kapsayan bir Güneydoğu Avrupa Derneği kurma planlarını açıkladı. Derneğin amacı, daha fazla turist çekmek ve turistlerin bölgede geçirdiği gün sayısını artırmak için birlikte çalışmak.
Başlangıç motivasyonları maddi kazanç olmasına karşın, bu tür işbirlikleri çoğu zaman gerçek bir uzlaşmayla sonuçlanıyor.
Pamuk, “Bu ülkelerden gelen insanların birlikte çalıştığını görmek inanılmaz bir şey. Ama bu sektörde tek başınıza yapamazsınız, bir ağ olmanız gerekiyor.” dedi.
Lemez, Kosova’nın turizm sektörü gelişmediği için Balkans Best Hostels’te temsil edilmediğini söyledi.
“Kosova hostelleri katılmak isterlerse, neden olmasın? Balkanlar’ın her köşesine ulaşmak istiyoruz.” diyen Lemez şöyle devam etti: “Bizim için bölge halkları arasında sınır yok.”
Bu yaz bir Balkan ülkesine seyahat etmeyi planlıyor musunuz? Nereye ve neden gideceğinizi bize yorumlarınızda anlatın.
kaynak: setimes
