Bulgaristan Ortodoks Kilisesi Patriği Nefofit’in yönettiği seremoniye Türkiye’den Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu’nun yanı sıra Makedonya Cumhurbaşkanı Gjorge İvanov, Arnavutluk Cumhurbaşkanı Buyar Nişani ve Kosova Cumhurbaşkanı Atifete Jahjaga ile Bulgaristan’dan üst düzey yetkililer katıldı.
Törene katılan ve taziye defterini imzalayan Müezzinoğlu, “Türkiye-Bulgaristan ilişkilerinin zor dönemde iyileştirilmesine en çok vesile olan Jelyü Jelev’in toprağı bol olsun” dedi.
Jelev’i “son derece reel düşünen ve dünyayı reel analiz edebilen bir politikacı” olarak niteleyen Müezzinoğlu, şunları söyledi:
“Türkiye ve Bulgaristan arasındaki ilişkilerde, zor sıkıntılı ve gerilimli bir dönemde son derece sağduyulu ve çözüm üreten bir anlayışla çalışmış bir devlet adamıydı. Bu çerçevede özellikle Türkiye-Bulgaristan ilişkilerinde çok önemli bir rolü oldu. Türk halkı da Jelyü Jelev’i bu duruşuyla son derece değer verdiği, saygı duyduğu bir devlet adamı olarak görür”
Bakan Müezzinoğlu, Jelev’in vefatı dolayısıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile hükümetin başsağlığı dileklerini Bulgaristan halkına getirmek üzere geldiklerini belirterek, Bulgaristan ile Türkiye arasındaki dostluk ilişkilerinin her geçen gün daha iyi noktaya gelmesini arzu ettiklerini dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Rosen Pleneliev de törende yaptığı konuşmada, “Kararlığı ve gelecekle ilgili öngörüsüyle Jelev gerçek bir devlet adamı örneğini teşkil eder” dedi.
Başbakan Boyko Borisov, Jelev’in son yolculuğunda onu seven halkı tarafından uğurlandığını belirleterek, “Jelev’in hayatında söylediği her söz değerli, ciddi ve zamanında söylenmiş söz olmuştur” dedi.
Bulgaristan’da 1990-1997 yılları arasında cumhurbaşkanı olan ve 79 yaşında hayatını kaybeden Jelev, komünist rejim döneminde Bulgaristan’ın sağduyulu ve muhalif aydını olarak tanınıyordu. Jelev, bu dönemde Türklere karşı uygulanan baskılara ve asimilasyon politikasına da şiddetle karşı çıkmıştı.
Sofya Üniversitesi’nin Felsefe Bölümü’nden 1958 yılında mezun olduktan sonra akademik kariyer yapan Jelev, 1982 yılında “Faşizm” adlı kitabını yazdı. Komünist rejim tarafından yasaklanan “Faşizm”, aralarında Türkçe’nin de bulunduğu onlarca yabancı dile çevrildi. Jelev, 1988’de Açıklık ve Yeniden Yapılanmayı (Glasnost ve Perestroika) Destekleme Kulübü’nü kurdu.
Diğer sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte Jelev’in kurduğu Açıklık ve Yeniden Yapılanmayı Destekleme Kulübü, komünist rejimin çökmesini hızlandırdı.
O tarihlerde Bulgaristan’ın en ünlü komünist muhalifi olan Jelev, 1989 yılında yeni kurulan Demokratik Güçler Birliği Partisi’nin lideri oldu. Aynı yıl meclis tarafından cumhurbaşkanlığına getirilen Jelev, 1992 yılında gerçekleştirilen ilk demokratik seçimlerde cumhurbaşkanı seçildi.
AA