Sofya’nın Rus Gazprom şirketi ile 9 Kasım’da, Güney Akım’ın Bulgar topraklarından geçmesi için nihai anlaşmayı imzalaması bekleniyor.
Daha önce Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in de, Gazprom CEO’su Aleksey Miller ile Bulgaristan Enerji Holdingi Başkanı Mihail Andonov’un imzalayacağı anlaşmanın törenine katılması bekleniyordu. Ancak Sofya şimdi, Rusya Başkanı’nın ülkeyi Aralık’ta ziyaret edeceği mesajını veriyor.
Giriş noktası gizli tutuluyor
Bulgar yetkililere göre Güney Akım’ın Bulgaristan’daki bölümünün inşasına ‘2013 Temmuz civarında’ başlanacak.
Yetkililer, boru hattının rotasının belirlendiğini, çevresel etki değerlendirmelerinin sürdüğünü ve inşaat izninin 2013 ortasında çıkması için bazı adımlar atıldığını söylüyor.
Ancak rotanın detayları gizli tutuluyor ve bu kadar kısa bir süre çevre etki değerlendirmelerinin nasıl yürütüleceği belirsizliğini koruyor. AB yasaları, bu büyüklükte projelerin gerçekleştirilmeden önce çevre örgütleri de dahil olmak üzere sivil toplum kuruluşlarına danışılmasını gerektiriyor; ancak Bulgaristan’da henüz böyle bir şey gerçekleşmedi.
Hükümet, boru hattının Bulgaristan’a giriş noktası olarak Karadeniz kıyısındaki Varna’nın 50 km içerisindeki Pravadı kentini belirledi. Böylesine muğlak bir açıklama, yetkililerin çevrecileri mesafede tutabilmek için, boru hattının Karadeniz’den giriş noktasını gizlemeye çalıştığı yorumlarına yol açtı.
Avrupa Komisyonu da daha öne Güney Akım ile ilgili bir yol haritası görmediklerini ve AB yasalarının gerektirdiği çevresel etki değerlendirmesinin gerçekleşmeden boru hattının inşaatına başlamanın ‘mümkün olmadığını’ söylemişti.
Acele şaşırtıyor
ABD’li istihbarat şirketi Strafor, Güney Akım’ın, önümüzdeki Mart ayında AB’nin üçüncü enerjide serbestleştirme paketi yürürlüğe girmeden hayat bulması halinde Rusya’nın imtiyazlar elde etmesinin çok daha kolay olacağını söylüyor. Rus yetkililer ve medya, sık sık Mart 2013 tarihini sınır olarak telaffuz ediyor.
Ancak EurActiv’in ulaştığı Komisyon yetkilileri, AB ülkelerinin mevzuatlarını, 3 Mart 2011’e kadar paketin iki ana unsuru elektrik ve doğalgaz yönetmelikleri ile uyumlu hale getirmesi gerektiğini, bu sebeple paketin halihazırda yürürlükte sayıldığını söyledi. Komisyon yetkilileri, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen, aralarında Bulgaristan’ın da bulunduğu ülkeler hakkında ihlal prosedürleri başlattıklarını ifade etti.
İhlal prosedürünün Eylül 2011’de açılmasından bu yana Bulgaristan, yönetmeliğin yalnızca bir kısmının mevzuata aktarıldığını duyurdu. Dahası Bulgaristan hakkında, doğalgaz taşıma ağlarına üçüncü tarafların erişiminin şeffaflığı ve doğalgaz düzenlemelerinin ihlaliyle ilgili bir ceza sisteminin eksikliği sebebiyle İkinci Enerji Paketi’nde açılmış bir ihlal prosedürü daha bulunuyor.
Komisyon, meseleyi Kasım 2011’de Adalet Divanı’na taşımıştı.
