Milli İstatistik Enstitüsü 2012’de Bulgaristan’ın AB ülkelerine ihracatında düşüş kaydetti.Bu azalma yıllık bazda % 3 kadardır.İhracat aynı zamanda 2011 yılına göre küçük bir artış kaydediyor ve bu üçüncü ülkelere artan mal alışverişine bağlıdır. Örneğin 2012’te Çin’e yönelik ihracatımız % 123 arttı. ABD’ye ihracatımız yıllık bazda % 36 oranında artarak 640 milyon doları bulurken Gürcistan’a olanı % 28 artarak 516 milyonu, Türkiye’ye ihracatımız ise % 14 büyüyerek 3.5 milyar doları buldu.
Bulgaristan İktisadi Odası başkan yardımcısı Kamen Kolev, Bulgaristan Radyosu’na mülakatında Bulgar ihracatında değişen eğilimlere değindi:
“2012 yılındaki ihracatımızın 2011 yılına göre % 3 oranında artış kaydettiğini, ancak bu artışın üçüncü ülkelere artan alışverişimizin bir sonucu olduğunu belirmek gerek. Avrupa pazarına ihracatımızda gerçekten bir düşüş var. Toplam ihracatımızın % 60 kadarını oluşturan bu mal alışverişimizde Almanya ve İtalya temel ticari ortaklarımız olarak kalıyor. Bu düşüşün temel nedenleri arasında Avrupa pazarından gelen siparişlerin azalması, ekonomik büyüme olmaması, Avro bölgesindeki durgunluk yer alıyor.Ülkemiz bu düşüşü üçüncü ülkelere ihracatını artırarak telafi etmeye çalışıyor.Söz konusu dönemde bu ülkelere mal alışverişimiz % 13 oranında artış kaydetti. “
Kamen Kolev’e göre AB’ye ihracat 2013’te ciddi bir ekonomik büyümeyi belirleyecek bir etkene dönüşmeyecek. O zaman Bulgaristan’ın ihracat güzergahlarında bir eğilimden bahsedebilir miyiz ve hangi sektörlerden mallar üçüncü ülkelerde iyi rağbet görüyor?
Kamen Kolev şu cevabı veriyor:
“Bulgar ihracatçıları gerçekten üçüncü ülkelere yöneliyor. Çin, ciddi bir ticaret ortağımızdır. 2012’de bu ülkeye ihracatımız 1 milyar levayı ( 500 milyon Avro’yu) aşıyor. Türkiye de mallarımızın geleneksel bir pazarıdır. Gürcistan, Sırbistan ve ABD’yi de bu sayıya katmalıyız. Bulgar ihracatında işlenmemiş veya ham maddeler, petrol ürünleri, mineral yakıt ve yağlar başlıca yer alıyor. Metal, ilaç ve kozmetik ürünleri, ihracat listemizin ‘ olmazsa olmazı’ durumundadır. Kimya ve elektroteknik sanayi ürünleri de son yıllarda bu listede yoğunluktadır.”
Kamen Kolev’e göre Bulgaristan rafine olmayan bakır anodlar bakımından birkaç yıldan beri dünyada ikinci sırada bulunuyor.2011’de ülkemiz dünya ihracatının % 18’ini oluşturan ve onu birinci sıraya götüren 680 milyon dolarlık ayçiçeği tohumu ihracatı gerçekleştirmiştir. Buğday ihracatı bakımından dünyada 11’inci sıradayız. Kolza, ihracat listemizde 2’nci en önemli üründür. Bu bitkinin dünya ihracatının % 13’ünü sağlıyoruz. Bulgaristan ayrıca dünyada konserve kiraz ihracatının % 20’sini gerçekleştiriyor. Kamen Kolev’e göre ihracattan alınan daha büyük gelir uygun uluslararası metal, tahıl, gıda ve diğer ihracat malları fiyatlarına bağlıdır. Bu bağlamda ihracat listemizin çoğu istikrarlı değil ve mal fiyatları düşünce ihracattan alınacak gelir de azalacak. Neden mi? Çünkü AB sınıflamasına göre ihracat listemizin sadece % 6’sı krizlerden etkilenmeyen ve fiyatları daima yüksek kalan yenileşim mallarıdır.
2013 yılındaki ihracat eğilimleri nasıl olacak acaba?
Kamen Kolev şu cevabı veriyor:
“İhracat bu yavaşlayan hızla artış göstermeye devam edecek. Biz aslında daha 2012’nin başında ihracatımızın kriz öncesi seviyelerine ulaştık. İhracattaki bu iyi eğilim devam edecek ancak bunun artması veya azalması uluslararası fiyatlara bağlı kalacak. İhracatı teşvik etmek için üretilen politikalar,ihracatçılara sağlanan bilgiler, finasman, lojistik, taşımacılıkta sağlanan kolaylıklar, ihracat kredilenmesi için oluşturulan olanaklar bunda büyük önem taşır. Bu kolaylıklar özellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin çalışmalarını yardımlamalı.”
Kamen Kolev’e göre ihracata yönelik üretimler ile ilgili yatırımlar teşvik edilmeli.Avrupa kaynaklarının ihracat ürünleri üretebilecek şirketlere yönlendirilmesinin de büyük önemi var. Böylelikle ihracat potansiyelimiz ekonomik büyümenin hızlandırılmasına yardımcı olabilir.
Çeviri: Neli Dimitrova
http://bnr.bg
