Gilan, Kosova’da Türkçe eğitim görülen 5 merkezden biri. Kosova’da Türkler’e haklarının tanındığı 1951 yılında Türklerin yaşadığı tüm belediyelerdeki gibi Gilan’da da aynı yılda okullarda Türkçe eğitim başladı. Anadillerinde okumak için 61 tıl önce 100’den fazla öğrenci Türkçe’ye kucak açtı. Türkçe eğitim uygulamasının verdiği sevinç, Gilan’ın “Musa Zaymi” ilköğretim okulunda yaşandı. O dönem onlarca öğrenci, ana dilde eğitim görülmenin gururunu yaşadı. Ancak yılların geçmesiyle bir nedenden kaynaklanan sıkıntılar, öğrenci sayısında görülmeye başladı. Her geçen yıl Türk öğrenci sayısı azaldı. Hatta, Gilan’da birinci sınıfa Türkçe kayıt yaptıran öğrenci olmadı. 1963 yılında kollarını sıvayan öğretmenler, Türkçe birinci sınıfın açılması başardı. O yıldan bu yana, Türklerin tarihinde önemli yeri olan bu şehirde Türkçe eğitim decam ediyor. Ancak ebevyn ve Türk öğretmenlerini derinden düşündüren en önemli husus, öğrenci sayısının düşük olması. Şu anda Gikan’da 1’inci sınıftan 9!uncu sınıfa kadar sadece 17 öğrenci Türkçe eğitim görüyor.
Durumu, Ekim ayında Gilan “Musa Zaymi” ilköğretim okuluna ziyaretimiz sırasında 30 yıllık Türk öğretmeni Celal Mustafa ile görüştük. “Musa Zaymi “ ilköğretim okulu, Türklere büyük hizmetler vermiş bir okul.
“Musa Zaymi “ ilköğretim okulunun , Türkçe eğitimin yaşatılmasında büyük payı geçen okullarımızdan biri olduğunu anımsatan öğretmen Celal Mustafa, 1951 yılında bu okulda Türk öğrenci sayısının 100’ün üzerinde olduğunu, 70’li yıllarına kadar, Türj öğrenci sayısnın oldukça kabaraık olduğunu belirtiyor.
“70’li yıllara kadar öğrenci sayısı oldukça kabarıktı. 70’li yıllarından sonra Türkiye’ye yapılan göç ve anadilde öğrenim görmeyi uygun bulmayan bazı öğretmen ve velilerin çocuklarını Arnavut’ça eğitime göndermelerinden dolayı, öğrenci sayısında azalma oldu ve Gilan’da Türkçe eğitim bir ara kapandı” diyen ve açık sözlüluğuyle bilinen en tecrübeli öğretmenlerden olan Celal Mustafa, 1983 yılında yine bu okulda İsmail Seyfettin ve kendisinin girişimi ile merhum Cihan Nobırdalı’nın destekleriyle, okulda 4 öğrenci ile birinci sınıfın yeniden açıldığını belirtti. (Gilan yetkiller ile görüşen o dönem, Tan gazetesi ile Priştine radyo televizyonu kurumlarının katkıları da vardı)
Öğrenci sayısındaki düşüşten dolayı rahatsızlık duyduğu gözlenen öğretmen Celal Mustafa, “Türkçe eğitim 1983 yılından bu yana kesintisiz olarak devam ediyor. 1999 savaşından sonra, özellikle de 2005 yılında öğrenci sayısında yine düşüş yaşandı. Bugün okulumuzda birinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar toplam 17 öğrenci var. Okulumuzdan mezun olan öğrenciler bugün, profesör, doktor, doktora öğrencisi, çeşitli alanlarda yüksek lisans yapan makine mühendisleri, hukukçular, avokatlar, yetişmiştir. Türkiye’nin ad yapmış bir üniversitesinde asistanlık yapan öğrencimiz de var” diyor.
Diğer dillere kıyasla başarı oranının Türkçe eğitimde çok daha yüksek seviyede olduğunu gururlanarak belirten öğretmen celal Mustafa, “okulumuzda öğrenim gören öğrencilerin yüzde 50’si daha sonra üniversite mezunu olmuştur. Diğerleri ise en azından liseyi tamamlamış olan öğrencilerdir” diye belirtiyor.
Türk öğrenci sayısının düşmesi sebeplerine değinen öğretmen Mustafa, “ anadlide eğitim görmenin sağladığı büyük avantajlara rağmen, maalesef ortam biraz etkiliyor, siyaset biraz etkiliyor, bu okulda görev yapmış 60’a yakın öğretmenden 40 öğretmenin çocukları Arnavutça eğitim almış. Sadece 7 öğretmenimizin çocukları Türkçe eğitim görüyor” şeklinde acı gerçekleri söylemekten çekinmiyor.
Çözümü ise öğretmen Celal Mustafa, anadilde eğitim görmenin avantajlarının çok büyük olduğunu, Türk öğrencilerinin Türkiye’de yüksek tahsil görme gibi şansları olan, Türkiye’nin en iyi üniversitelerinde Türkiye devletinin desteğiyle burs alarak yüksek eğitimlerini sürdürebilme imkanı olduğunun altını çiziyor.
Gilan “ Musa Zaymi “ ilköğretim okulundan, bu hakikatın daha iyi anlaşılacağuı ve anlatılacğı umuduyla ayrılyoruz. Umarız Kosovalı Türklerin önemli şehirlerinden Gilan’da Türkçe eğitim konusunda sevindirici gelişmeler yaşanır.
/kosovaport/
P.S. Görüntülü olarak da hazırlanmış olan bu haber, Kosova Başbakanlığı Azınlık Medya Komisyonu tarafından desteklenen Kosovaport’un, “ Kosova’da Türkçe eğitim ve kültür” konulu projesi çerçvesinde hazırlanmıştır.
