Bulgaristan’ın dördüncü cumhurbaşkanı olan Rosen Plevneliev, göreve başladıktan sonra yeni çalışma kadrosunu kurmaya başladı. İlk çalışma gününde sekreter ve müşteşarlarla bir araya gelen Plevneliev’in ilk imzaladığı kararnameler de kendi ekibinin tayinleriyle ilgili oldu. Buna göre, Plevneliev’in Özel Kalem Müdürü Tsvetelin Yovçev, Genel Sekreter Ekaterina Zaharieva ve Basın Bürosu Sekreteri Mariya İvanova oldu. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Margarita Popova’ya kararname ile 3 ana görev veren Plevneliev; yardımcısına affetme, Bulgaristan vatandaşlığı verme ve sığınak sağlama görevlerini yükledi. Cumhurbaşkanlığı İdare Yapısı’nda da 5 komisyon kuruldu. Bunlar Bulgaristan Vatandaşlığı ve Yurtdışı Bulgarları Komisyonu, Af Komisyonu, Sığınak Verme Komisyonu, Toplanması Mümkün olmayan Devlet Alacakalarını Af Komisyonu, Ulusal Değer Taşıyan Yer İsimlerinin Adlandırılması Komisyonu.
Cumhurbaşkanı’nın on sekreteri olacak. Bunlar Dışişleri Politika Sekreterliği, Savunma ve Güvenlik Sekreterliği, Hukuk Sekretereliği, Kültür, Maneviyat ve Ulusal Kimlik Seketereliği, Ekonomi, Bölgeleri Geliştirme ve Altyapı Sekreterliği, Ekonomi, Yatırım ve İnovasyon Sekreterliği, Bilim ve Eğitim Sekreterliği, Basın Sekreteri, İçişleri Sekreteri.
Yeni Cumhurbaşkanı, değişimin birden değil yavaş yavaş olacağını ve kimsenin işine son verilmeyeceğini aktardı. Bu arada Plevneliev’e ilk tebrik mesajını Dünya Bankası Başkanı Rober Zelik ve Umman Sultanı Kabus bin Sait gönderdi.
24 yeni büyükelçi tayin edildi
Cumhurbaşkanı Rosen Plevneliev, kritik yerlerdeki diplomat görevlerine atamalarda bulundu. Başbakan Borisov ile ayrıca yeni atanacak bazı büyükelçilerin isimlerini de görüştüklerini belirterek, yeni büyükelçilerin aşamalı olarak seçileceklerini bildirdi. Başbakan ile yapılan görüşmenin ardından teklif edilen 24 yeni büyükelçi kabine tarafından onaylandı. Geçen sene hükümet yeni diplomatik kanunun kabul etmiş ve bununla eski devlet istihbaratına çalışan diplomatların büyükelçilik görevini yapmalarını yasaklamıştı. Yaklaşık 60 diplomatın istihbarat üyesi olduğunun ortaya çıkmasından sonra ilk adım atıldı ve bunların 24’ünün değiştirilmesi kararı alındı. Eski Cumhurbaşkanı Georgi Pırvanov’un ekibinden olan General Nikola Kolev, Hollanda’ya tayin edilirken, Kiril Marikçov’un oğlu Kiril Marikçov da Vatikan’a gönderildi. Birleşmiş Milletler’e Stefan Tafrov, Brüksel’e Dışişleri Bakan Yardımcısı Dimitır Tsançev gönderiliyor. Dışişleri Bakanı Nikolay Mladenov, öncelikli tayin edilen 24 kişinin, kendileri için kilit yerler olduğu için buralarla başladıklarını, fakat önümüzdeki haftalarda değişimin süreceğini aktardı.
‘First lady’ protokolde yok
Cumhurbaşkanı, eşinin first lady konumunu kabul etmemesine de değinerek, Protokol Kanunu’nda “first lady” tabiri yer almadığını belirtti. “Bunu birçok defa söyledim. Benim yanımda üç çocuk sahibi modern bir kadın var. O kariyerini kendi yapan işinde uzman biri olarak beni destekliyor. Medyalar için Bulgar siyasetçilerini takip etmeleri, siyasetçilerin eşlerinin nasıl kıyafet giydiklerini takip etmekten evladır. Ben bu devletin Anayasa ve kanunlarına tamamen riyaet etmek istiyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı’nın yetkisi nereye kadar?
Cumhurbaşkanı, Meclis’in kabul ettiği kanunlara veto yetkisini kullanmaya sahip olmakla birlikte ülkedeki ordunun başkomutanı olarak görülüyor. Cumhurbaşkanlığına, kendi fikir ve düşüncelerinden dolayı ülkelerinden uzaklaştırılan kişilere sığınma görevi de veriliyor. Kurum, ayrıca yürürlüğe girmiş ceza hükümlerini de affetme yetkisine sahip.
Yerel ve merkez idarenin değişimi için seçim belirlemesi, cumhurbaşkanının ana görevlerinden biri. Seçilen iktidara hükümet kurma yetkisini veriyor. Bakanlar Kurulu’nun teklifiyle büyükelçi tayin edip, yabancı diplomatların akredite mektuplarını kabul ediyor.
Uluslararası arenada devleti temsil eden cumhurbaşkanı, meclisin kararıyla bazı anlaşmaları imzalayabiliyor. Cumhurbaşkanlığının, vatandaşlığa kabul etme ve vatanadaşlıktan ihraç etme gibi önemli bir yetkisi daha bulunuyor.
Bir numaralı devlet adamının prestij görevlerinden biri de, gerek gördüğü kişilere onur madalyaları takmak. En yüksek ünvan ise Stara Planina olmakla birlikte daha alt seviyede bulunan ünvanlarla da madalya verilebiliyor.
Cumhurbaşkanı, Yüksek Yargıtay Mahkemesi Başkanını, Yüksek İdari Mahkemesi Başkanını, Başsavcıyı, Anayasa Mahkemesi’nin 4 üyesini, Bulgar Merkez Bankası’nın (BNB) Yönetim Kurulu’nun 3 üyesini, Merkezi Seçim Komisyonu üyelerini, silahlı kuvvetlerin yönetimini, Elektronik Medya Kurumu’nun 4 üyesini, Ulusal Güvenlik Ajansı Başkanını (DANS), Ayrımcılık Komisyonu’nun 4 üyesini belirleme yetkisini de elinde bulunduruyor.
Beynur Süleyman, Sofya Zaman