Türk Eğitim Bakanı Ömer Dinçer geçtiğimiz günlerde Priştine’ye yaptığı ziyarette, hükümetin tarih kitaplarından Kosova’daki Osmanlı egemenliğiyle ilgili bölümleri çıkarmasını istedi.
Priştine’nin yanıtı çabuk geldi. Geçen ay yapılan toplantı sonrasında, Eğitim Bakanı Rame Buya kitaplarda belli değişiklikler yapmak için özel bir komisyon görevlendirildiğini doğruladı. Buya, komisyonun Türkiye’yi ziyaret ettiğini ve tarihsel gerçekleri kontrol ettiğini belirtti.
Buya, “Kosova’nın yeni tarih kitapları gelecek öğrenim yılında yerlerini alacak.” dedi.
Ancak değişikliklerden herkes memnun değil.
Analist Ndue Ukay, Türk ve Kosova bakanlıkları öyle istese bile tarihin değiştirilemeyeceğini, zira gerçeklerle oynanamayacağını söylüyor.
Ukay, “Türkiye, Arnavutlara daha fazla tolerans göstererek tarihsel gerçekleri kabul etmeli ve Arnavutlara yönelik sayısız işgalin yol açtığı yıkımdan pişman olmalıdır. Osmanlı dönemi tarihi neyse odur.” diyor.
Analist, böyle bir hareketin, Arnavutlar içindeki inançlar arası ilişkilere zarar verebileceği konusunda uyarıyor. “Hıristiyanlar, tarihteki hiçbir yabancılaşma biçimini kabul etmez.”
Türkiye’nin Kosova Büyükelçisi Songül Ozan RTK’ye verdiği demeçte, projenin tarihi değiştirmeyi hedeflemediğini söyledi.
Ozan, “Bu anlaşmayla, gelecek nesillerin tarihi öğrenmesi amaçlanmakta… tarafsız bir şekilde.” dedi.
Balkan Politika Enstitüsü İcra Direktörü Seb Bitiki, tarihin revizyonunun, bilim aşkına gerçekleşmesi gerektiğini söyledi.
Bitiki, “Akademik doğruluk adına yapılırsa yapıcı olur. Fakat siyasi amaçlar doğrultusunda yapılırsa, yeni bir ihtilaf yaratır ve Arnavut-Türk ilişkilerini karıştırır.” dedi.
Arnavut milliyetçiliği alanında doktora adayı Olsi Yazeksi, bölgedeki pek çok ülkenin tarihsel söylemlerini değiştirdiğine işaret ediyor.
Yazeksi, “Komünizmin çöküşünden sonra, Batıyı düşman gibi gösteren tarih kitapları değiştirildi. Yugoslavya’nın parçalanması sonrasında, uluslararası toplumun, bu ülkelerden Balkanlar’daki ihtilafları körükleyen nefret hikayelerini kaldırmalarını istemesi üzerine ders kitapları gözden geçirildi.” diyor.
Yazeksi, kitapları komünist ideolojiden arındırmak için, Kosova ve Arnavutluk’ta bir tarih revizyonunun gerekli olduğunu söylüyor.
Doktora öğrencisi, “Daha olumlu ve çatışmacı olmayan şekilde gösterilen bir Osmanlı tarihi, Arnavutların, ortak dine sahip oldukları Türklere karşı kendilerini daha yakın hissetmelerini sağlayacaktır.” diyor.
Kosovalı siyaset yorumcusu Fatlum Sadiku, Osmanlı dönemiyle ilgili bir tarih revizyonu gerekli olmakla birlikte, Kosovalı tarihçilerin bunu yapmaya korktuklarını söylüyor.
Sadiku, Kosova’nın Tiran veya Belgrad tarafından yazılmış tarihe değil, kendi tarihine ihtiyacı olduğunu söylüyor.
“Kosova, efsanelerden arınmış… ve belli dönemlere ve belli uluslara karşı saldırgan kanılardan sıyrılmış, kendi tarihine sahip olmalıdır.”
