Ayhan Demir- Makedonya, son beş yıl içerisindeki üçüncü parlamento seçimini 5 Haziran 2011 günü gerçekleştirdi.
Seçimlere dair söylenebilecek ilk ve belki de önemli husus, daha önceki seçimlere nazaran, uluslararası standartlara uygun şekilde; huzur ve barış ortamında gerçekleştirilmesiydi. Sandığa giden seçmen sayısının da, yüzde 63’lere ulaşmış olması seçimlere dair önemli bir husustu. Bu seçimlerde yaşanan ilklerden biri de, bugüne kadar 120 olan Makedonya Meclisi milletvekilliğine üç diaspora milletvekilinin ilave olmasıyla, 123 milletvekilinin seçilecek olmasıydı.
Makedonya Devlet Seçim komisyonun açıklamalarına göre Meclise Makedonların önderliğinde iki büyük koalisyon ile üç Arnavut partisi girmeye başardı. Milliyetçi Makedon partisi VMRO-DPMNE liderliğindeki 22 partili “Daha İyi bir Makedonya İçin” koalisyonu yüzde 38,98’lik oy oranıyla 53 milletvekili çıkardı. VMRO-DPMNE, diasporadaki 3 milletvekilliğini de alarak, meclise toplamda 56 temsilci gönderme hakkı elde etti.
Ana muhalefet partisi Sosyal Demokrat Birliği-SDSM öncülüğündeki 15 partili “Kendi Geleceğin için Evet” koalisyonu ise yüzde 32,78’lik oy oranıyla mecliste 42 sandalye ile temsil edilecek. Bunun dışında, Ali Ahmeti’nin Demokratik Bütünleşme Birliği-BDİ yüzde 10,24’lük oy oranıyla 15, bir Menduh Thaci’nin Arnavut Demokratik Partisi-DPA 5,90’lık oy oranıyla 8 ve Rufi Osmani’nin Demokratik Milli Diriliş Partisi-RDK 2.67’lik oy oranına karşılık gelen 2 milletvekili ile mecliste yerini alacak.
Açıklanan seçim sonuçları, İktidardaki VMRO-DPMNE’nin sandıktan birinci parti olarak çıkmayı başardığını gösteriyor. Ancak VMRO-DPMNE, 1 Haziran 2008’de yapılan seçimlerde el ettiği 63 sandalyeyi muhafaza edemedi. Buna rağmen Başbakan Nikola Gruevski, seçimlerden birinci parti olarak çıkmaktan memnun gibi görünüyor. Gruevski’nin “Makedonya’da 20 yıldır devam eden geçiş süreci sona erdi. Halkımız bizi üçüncü kez iktidara getirerek, eski köhneleşmiş siyasetin artık oy toplamadığını ispatladı.” yönündeki açıklamaları bunu göstergesidir. Ancak VMRO-DPMNE, kutuplaştırıcı siyasete devam ederse, halkın bu partiye verdiği destek ilerleyen dönemlerde daha da azalabilir.
Ana muhalefet partisi Sosyal Demokrat Birliği-SDSM meclisteki sandalye sayısını 28’den 43’e çıkarmayı başardı. Sosyal Demokrat Birliği-SDSM lideri Branko Crvenkovski’nin seçin sonuçları belirginleştikten sonra yaptığı “Bundan sonra çok daha güçlü bir muhalefet yapacağız. Bugüne kadar 28 milletvekiliyle bunu başarabildiysek, bundan sonra 43 milletvekiliyle neler yapabileceğimizi göreceksiniz” şeklindeki sözleri Makedonya siyasetinde tansiyonun düşmeyeceğinin açık bir işareti.
Seçimlere katılan Arnavut partileri ise, neticelerden pek mutlu değiller. Çünkü bir önceki döneme göre mecliste temsil hakkı kazanan Arnavut partisi sayısı bir ve milletvekili sayısı dört azaldı. Arnavut cephesinde en şaşırtıcı seçim sonucu İmer Selmani’nin Yeni Demokrasi Partisi-DER’den geldi. Başarılı işadamı olarak siyasete giren, Belediye Başkanı olarak ün kazanan ve Sağlık Bakanı olarak yıldızlaşan Selamani, Cumhurbaşkanı adayı olarak kariyerinin zirvesine ulaşmıştı. “Makedonya’nın Obama’sı” olarak gösterilen İmer Selmani, Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde 150 bine yakın oy almıştı. Ancak Selmani’nin partisi DER, bu seçimlerde yüzde 1,76’lık oy oranına karşılık gelen 19.731 oy alarak büyük bir hayal kırıklığı yaşadı. DER lideri İmer Selmani de aynı kanaatte olmalı ki, sandıktan çıkan bu neticenin ardından parti genel başkanlığından istifa etti. Bununla birlikte, seçimlerden sadece birkaç ay önce kurulan ve sürpriz yapması beklenen Gostivar Belediye Başkanı Rufi Osmani, her ne kadar beklenen sürprizi gerçekleştiremese de, yeni kurduğu partisi Demokratik Milli Diriliş Partisi-RDK’yı iki milletvekiliyle meclise sokmayı başardı.
Makedonya seçimlerine iktidar ve muhalefet partilerinin liderliğindeki koalisyonlara mensup Türk partileri ise, seçimler öncesinde beklenen neticeleri elde ettiler. “Daha İyi bir Makedonya İçin” koalisyonuna mensup olan Türk Demokratik Partisi-TDP Genel Başkanı Kenan Hasip ve “Kendi Geleceğin için Evet” koalisyonuna mensup olan Türk Milli Birlik Partisi-TMBH Erdoğan Saraç, Makedonya Meclisi’nde birer sandalye kazandılar. Bir önceki dönemde Makedonya Türklerinin meclisteki tek temsilcisi Kenan Hasip idi.
Bu seçim sonuçları; Makedonya halkının, mevcut iktidara bir şans daha vermek istediğini gösteriyor. Ancak ülkede her geçen gün artan işsizlik, Yunanistan’la yaşanan isim sorunu, AB ve NATO yolunda ilerleme, tarım, sosyal güvenlik, sağlık ve adalet sistemdeki reform ihtiyacı vb. acil çözüm bekleyen meseleler göz ardı edilip, ülkenin zaten sınırlı olan kaynakları “Üsküp 2014” gibi etnik ve dini gerginliği artıran zorla tarih yazımı denemelerine yönlendirilirse, bir sonraki meclis aritmetiği bundan çok daha farklı olabilir.
ademir@dunyayayenisoz.com