Alfa Research Sosyolojik Araştırma Kuruluşu ve Nov Bılgarski Universitet (NBU), Bulgaristan’da yaşayan Müslümanların görüşlerini konu alan bir araştırma yaptı. Araştırmaya göre, Müslümanların en fazla aileye önem verdiği tespit edildi. 25 yıldan beri ilk kez yapılan araştırma karma metod ile gerçekleştirildi. Araştırmaya 8 bölgeden 850 kişi katılırken, birçok yerde teferruatlı söyleşiler yapıldı. Araştırma sonuçlarına göre, Müslüman halkın en fazla aileye değer verdiği tespit edildi. Araştırmaya katılanların yüzde 95,4’ü ailenin kendileri için çok önemli olduğunu aktardı.
Müslümanların aileden sonra en fazla saygı duyduğu değerler arasında yakınları ile irtibat, devlete ve dini kurumlara saygı da ilk sıraları teşkil ediyor.
Müslümanlar için ikinci en önemli konu iş. Ankete katılanların yüzde 93’ü işi ikinci en önemli unsur olarak gösteriyor. Müslümanların yüzde 45’inin ana gelir kaynağını aylık maaşlar oluştururken, yüzde 25’i sosyal yardım ve emeklilik maaşları ile geçiniyor. Kendi iş imkanı olanların oranı yüzde 5 iken, dış ülkelerdeki yakınlarının yardımını alanların oranı da yüzde 5 olarak belirtiliyor.
Müslümanların çoğu şu andaki ekonomik durumdan memnun değilken, halkın yarısı aylık 150 levanın altında gelirle yaşıyor. Müslüman halkın sadece yüzde 0,7’si yurtdışında sezonluk işçi olarak çalışırken, en çok Almanya (yüzde 15) ve Türkiye (yüzde 5) tercih ediliyor. Müslüman halk, ekonomik olarak zor şartlarda yaşasa da, yüzde 77,1’i yurt dışına çıkmayı hiç düşünmedi.
Halkın önemlilik sırasında üçüncü sırayı arkadaş ve çevresi alırken dördüncü sırada din geliyor. Halkın yüzde 56’sı dini eğitimin Bulgaristan’da alınması gerektiğini savunurken, yüzde 7,4’ü Türkiye, yüzde 6,7’si ise Suudi Arabistan’da alınması gerektiğini düşünüyor. Katılımcıların yüzde 28,5’i kendini dindar olarak gösterirken, yüzde 41’i hiç camiye gitmiyor, yüzde 59’u ise hiç namaz kılmıyor. Fakat halkın yaklaşık yüzde 90’ı çocuklarını sünnet ettirirken, yüzde 96’sı ise ölülerini dini geleneklere göre defnediyor.
Araştırma sonuçlarını değerlendiren uzmanlar, örf ve adetlerin, dinin önüne geçtiğini gösteriyor. Gümüzüdeki modernitenin etkisinin halk arasında yüksek olduğunu vurgulayan araştırmacılar, Müslümanların yarısından fazlasının nikahsız yaşamı desteklediğini, yüzde 39,8’inin domuz eti yediğini, yüzde 43,3’ünün de alkol kullandığını belirtiyor. Ankete katılanların yüzde 64’ü kendini Türk olarak tanımlarken, yüzde 6,9’u Roman; yüzde 10’u Pomak, yüzde 7,5’i Bulgar olarak tanımladı.
Zaman Bulgaristan
