Sırbistan’ın yeni Cumhurbaşkanı Tomislav Nikoliç’in seçilmesi Kosova’da endişeye ve pek çok kişinin yeni liderin ülkeyi bölünmeye iteceğine inanmasına yol açtı.
Nikoliç’in seçim kampanyasında, müzakerelerin Kosova temsilcileriyle birlikte devam etmesi, ancak statü konusunun masaya konması gerektiği öne sürüldü. Gerek Priştine gerekse Brüksel, Kosova’nın bağımsızlığının tartışma konusu olmadığı konusunda taviz vermiyor.
SETimes‘a konuşan Priştine Ünversitesi uluslararası ilişkiler öğretim üyesi Bekim Tahiri, “Sırbistan’ın tutumu kesinlikle Kosova’nın bölünmesi olacaktır. Bu konu kapalı kapılar arkasında konuşulmasına karşın, şimdi Nikoliç iktidra geldiğine göre Kosova’nın bölünmesini isteyecektir. Kosova, Brüksel’den Nikoliç’e kafa tutmaması yönünde gelen baskılara rağmen çıkarlarını gözetmeli ve Sırbistan’a yönelik politikasını gözden geçirmelidir.” diyor.
tahiri, AB’nin Sırbistan’a Kosova’yı tanıması yönünde baskı yapması gerektiğini de ekliyor.
Öğretim üyesi, “Nikoliç’in seçilmesi, Avrupalı bir Sırbistan olmadığını gösterdi. Sırbistan hala 1990’ların insanlarının nüfuzu altında ve [AB’nin] Sırbistan’a Kosova’yı tanıma şartı koşmasının zamanı gelmiştir.” diyor.
Balkan Politika Enstitüsü-IPOL idari müdürü Seb Bitiki SETimes’a verdiği demeçte, Nikoliç’in bu yıl başlarında yapılan bir referandumda neredeyse oybirliğiyle Belgrad’ın Priştine’ye tercih edildiğinin ortaya konduğu kuzey Kosova başta olmak üzere, Kosovalı Sırplardan güçlü bir destek gördüğünü söylüyor.
Bitiki, “Milliyetçi özellikleri ona, [eski Sırbistan Cumhurbaşkanı Boris] Tadiç’ten daha uzun süre kafasını dışarı çıkarma olanağı sağlıyor. Dahası, İlerleme Partisi’nden bir cumhurbaşkanıyla birlikte hükümet bir Demokrat Parti-Sırbistan Sosyalist Partisi koalisyonundan oluşursa, Sırbistan iktidarda büyük bir koalisyona sahip olacak ve bu da partilerin Kosova ile anlaşma sağlama sorumluluğunu paylaşmasını kolaylaştıracaktır.” diyor.
 Nikoliç, başta kuzey Kosova’da olmak üzere Kosovalı Sırplar’dan büyük destek görüyor. [Reuters]
|
Bitiki, Nikoliç’in önümüzdeki aylarda seçeceği politikaların, yeni bir lider olarak bölgede ve Kosova’daki konumunu etkileyeceğini de ekliyor.
Bitiki, “Diğer yanda, milliyetçi bir söylem ve politikalar izleyecek olursa, SPS’ye olan güçlü muhalefetle birlikte bu, Kosova’da ve bölgede olumsuz bir tepkiye yol açabilir. Ayrıca, başta savaşta bizzat bulunduğu Hırvatistan ve Bosna olmak üzere, bölgedeki diğer ülkelerin saygısını da kazanmak zorunda kalacak.” diyor.
Priştine, Nikoliç’in zaferinin AB aracılığında Kosova ile yürütülen diyaloğu etkilemesinin beklenip beklenmediğini henüz belirtmedi.
Bitiki, “Kosova ile halihazırda varılmış olan anlaşmalara bakacak olursak, Sırbistan bunları uygulamada yavaş davrandığını zaten gösterdi ve bu yüzden de Nikoliç’in seçilmesinin bunları daha da olumsuz etkileyeceğini düşünmüyorum.” diye de ekliyor.
Kosova’da Avrupalı Hareket’in başkanı Belul Beqaj SETimes‘a verdiği demeçte, Nikoliç’in Rusya ile ilişkileri yakınlaştırarak AB’nin Sırbistan’ı Birliğe üyelik yolunda tutmak için Kosova’nın çıkarlarından taviz vermesine yol açabileceğini söylüyor.
Beqaj, “Sırbistan’ın AB’ye yakınlaşması, Sırbistan’ın doğuya gideceği korkusuyla öncelik olmaya devam ediyor.” diyor.
Vatandaşların tepkileri de farklılık gösteriyor.
Priştineli bir öğretmen olan Shaqir Hoxha, SETimes‘a şunları söylüyor: “Kosova konusunda ne yapacağını bilmiyorum, ama şahsen Miloseviç ile birlikte çalışmış olan insanlara güvenmiyorum.”
Mitrovica’nın kuzey kesiminde yaşayan Lejla Miliç,SETimes‘a Nikoliç’in Sırplara yeni bir umut getireceğini söylüyor.
Miliç, “Bizi savunacağını söyledi ve dün gece bundan bahsetti. Bu da onun, Sırpların Kosova’da çok zor bir hayat sürdüğü bu dönemde iyi bir fırsat olduğunu gösteriyor.” diyor.
