Bir dizi üstü düzey toplantıyı temel alan Türkiye ve Romanya, bu ay ikili, bölgesel ve uluslararası çıkarlar içeren çok sayıda konuda stratejik işbirliğini ilerletme amaçlı bir eylem planı imzaladı.
Romanya Dışişleri Bakanlığı’ndan işbirliği protokolü hakkında SETimes‘a yapılan açıklamada, “Eylem planı çeşitli faaliyet alanları üzerine yapılandırılmış ve siyaset, konsolosluk, askeri ve güvenlik, ekonomi, enerji, ulaştırma, içişleri, sığınma ve göç, çevre, tarım, çalışma ve sosyal güvenlik, kültür, eğitim, medya, turizm, Avrupa işleri, bölgesel ve uluslararası işbirliği gibi ikili işbirliği içeren çeşitli öneriler ve projeler içeriyor.” ifadesi yer aldı.
Geniş tabanlı eylem planı, iki ülke arasında 2011 yılında imzalanmış olan stratejik ortaklık anlaşmasını, somut önerilerle destekleyerek geliştiren bir niteliğe sahip.
Stratejik ortaklığın bel kemiğini ticaret ve yatırım oluşturuyor. AB dışı ülkeler arasında Türkiye, Romanya’nın 1 numaralı ticaret ortağı konumunda yer alıyor. Romanya’da yaklaşık 13 bin Türk firması faaliyet gösteriyor ve 150 binden fazla insan çalıştıran bu şirketlerin ülkedeki toplam yatırımları 5 milyar avroyu geçiyor.
Romanya Türk İş Adamları Derneği (TİAD) yetkilileri, ortaklığın Türk iş adamlarına istikrar kazandırdığını söyledi ve derneğin deyimiyle “Karadeniz bölgesindeki bu istikrar kaynağına” övgüde bulundu.
Merkezi Ankara’da bulunan TOBB Üniversitesi Balkan uzmanlarından Birgül Demirtaş SETimes‘a verdiği demeçte, ilişkinin ekonomik boyutunun, iki ülkenin de ortak çıkarının bulunduğu Balkanlar ve Karadeniz’de barış, istikrar ve refahı artırmak için Avrupa Birliği ve NATO’ya bağlı olan siyasi-güvenlik bileşenini desteklediğini ileri sürdü.
“Türkiye Romanya’nın NATO üyeliğine en üst düzeyde destek vermiştir ve bu yüzden Romanya da Türkiye’nin AB katılım sürecinin sadık bir destekçisi olacaktır.” diyen Demirtaş şöyle devam etti: “Onların yakın işbirliği, … her iki ülkede füze savunma kalkanı kurulması açısından önemlidir ve iki ülkeyi birbirine yakınlaştıran bir konudur.”
NATO’nun Akıllı Savunma Girişimi ve Balistik Füze Savunma sistemi kapsamında, Türkiye Malatya yakınlarında bir erken uyarı radar sistemine ev sahipliği yapıyor ve yetkililere göre Romanya’da da 2018 yılına kadar antibalistik füze savunma unsurlarının konuşlandırılması planlanıyor.
Romanya, 2013 yılının ikinci yarısında Türkiye, Bosna-Hersek (BiH), Bulgaristan, Makedonya, Arnavutluk, Sırbistan, Yunanistan, Hırvatistan, Moldova ve Karadağ’ı bir araya getiren Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci’nin (SEECP) başkanlığını devralacak.
Romanya Dışişleri Bakanı’nın son Ankara ziyaretinde doğruladığı gibi, Türkiye’nin 2010 yılında SEECP’yi bölgenin ana siyaset forumlarından biri olarak kurumsallaştırma ve etkinliğini artırma yönünde sunduğu öneri doğrultusunda, örgütte reform yapılması planlanıyor.
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu’nun Türk-Romen İş Konseyi Başkanı Fatih Karamancı, Türk firmalarının Romanya’da faal olduğu başlıca sektörlerin sanayi, inşaat, bankacılık ve finans, tarım, ticaret ve turizmin yanı sıra medya ve cihaz sektörü olduğunu söyledi.
SETimes‘a konuşan Karamancı, “İki ülke arasında hedeflenen 10 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefine ulaşmak için yatırımcılara yönelik ürün ve pazar çeşitlendirmesi politikaları gerekmektedir.” diyerek şöyle devam etti: “Bu kapsamda sağlık turizmi açısından son derece gelişmiş ve avantajlı bir ülke olan Türkiye’nin Romanya’da tanıtılması gerekmektedir.”
Karamancı, Türk ve Romen şirketleri arasındaki ticari işbirliğinin Romanya’da faaliyette bulunmak isteyen üçüncü ülkelerden yatırımcılar için de bir cazibe unsuru olması gerektiğini ifade etti.
Konsey Başkanı, Türk-Romen İş Konseyinin TİAD ile yakın bir işbirliği içinde olduğunu ve tarım, sanayi, turizm ve lojistik alanlarında ortak faaliyetler organize etmek arzusunda olduğunu da kaydetti.
Karamancı, “İki ülke arasındaki ilişkilere bir stratejik çerçeve getirilmesi, ikili ticaret hacminin ve kültürel etkileşimin gelişmesine mutlaka olumlu katkı yapacaktır.” dedi.
