Sırbistan ile Türkiye arasında Eylül 2010’dan beri büyümekte olan ikili ticari ilişkileri ilerletmek için, bir serbest ticaret anlaşması da dahil olmak üzere yeni çabalar sarf ediliyor.
Sırbistan’ın İstanbul Başkonsolosluğu ekonomi danışmanı Filip Sanoviç SETimes‘a verdiği demeçte, “Sırbistan ile Türkiye arasındaki ekonomik işbirliğinin hukuki çerçevesi, Aralık 2010’da kaldırılan vize rejimi de dahil olmak üzere belirlendi. Her iki taraftan da siyasiler, işadamlarına tam destek ve ticarete elverişli bir zemin sağlama söz verdi.” şeklinde konuştu.
İki ülkenin iş kültüründe benzerlikler olmasına karşın, Sırbistan pazarında şu anda sadece 34 Türk firması bulunuyor ve bu firmalarda 500 kişi çalışıyor.
Sırbistan Uluslararası Ticaret Derneği ve Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu, Belgrad Ticaret Odası’nın işbirliğiyle, 35 Türk ve 200 Sırp işadamının katılımıyla 26 Mart’ta Belgrad’da gerçekleşen son Sırp-Türk İş Konferansı gibi iş konferansları ve toplantıları düzenleyerek, bu işbirliğini hızlandırmaya çalışıyor.
Konfederasyon Başkanı Ömer Şimşek SETimes‘a yaptığı açıklamada, “Çoğu zaman bir şirket kurmak zaman alır ve geçmişte şirketlerin faaliyete geçmesinin en az bir yıl gerektirdiği bir durum söz konusuydu. İyimseriz ve çok yakında somut sonuçlar alacağımızdan eminiz. Türkiye en uzun üretim geleneğine sahip olduğundan, ilk sonuçları bu sektörde bekliyoruz.” dedii.
Belgrad Ticaret Odası Başkanı Milan Jankoviç ise SETimes‘a şunları söyledi: “Türkiye turizm, yönetim ve ihracat alanlarında ekonomik açıdan bir dünya süper gücü haline gelirse, Balkanlar’daki endüstrisi Sırp ekonomisine de uygulanabilir. Çalışma yöntemleri ve çalışan ücretleri benziyor.”
Jankoviç, Türkiye’nin sübvansiyon programlarıyla işadamlarına verdiği desteğin Sırbistan’a iyi bir örnek olabileceğini belirtti.
Ticaret Odası Başkanı, “Türk eğitim sistemi iyi bir örnek olabilir. Türkiye sadece yüksek seviyede eğitimli personel değil, bazı üçüncül mesleklere yönelik personel de üretiyor.” şeklinde konuştu.
Jankoviç, “Sırbistan harika bir iş ortamı, vergi politikası, coğrafi ve jeostratejik konumun yanı sıra CEFTA avantajlarına da sahip bir ülke.” diye ekledi.
Yetkili, siyaset ve iş ortamının iyi olduğuna ve birçok olanak sunduğuna işaret etti.
“Üç ay önce Sırbistan’da hiç Türk bankası yoktu, ama sonunda bir tane açıldı ve mevcut iş ilişkileri sonrasında başkaları da açılacak. Bu da ileri yönde atılmış önemli bir adım olacak.” dedi Jankoviç.
Sırbistan Dış ve İç Ticaret ve Haberleşme Bakanlığı Genel Sekreteri Stevan Nikceviç, bugün ve gelecekte en büyük işbirliği potansiyelinin ticaret alanında, ancak bunun yanı sıra sözde üçüncü pazarlarda gerçekleşecek ortak çabalarda olduğunu ileri sürdü.
SETimes‘a konuşan Nikceviç şunları söyledi: “Tarım, tekstil sanayi, metal, üretim gibi halihazırda rekabetin mevcut olduğu ve her iki ülkenin de ekonomi ve ortaklık ilişkilerini güçlendirebileceği çeşitli sektörler var. Ancak Sırbistan’ın sahip olduğu önemli sayıda serbest ticaret anlaşması işbirliğini ilerletmek için harika bir olanak ve gerek Sırp gerek Türk yatırımcıların yüz milyonlarca tüketicinin yer aldığı oldukça büyük bir pazar olan sözde üçüncü pazarlara girmesi için bir rota sunuyor.”
Bu pazarlar Rusya, Belarus, Kazakistan ve Sırbistan’ın serbest ticaret anlaşmasının bulunduğu diğer ülkeler.
Merkezi Ankara’da bulunan Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı dış ticaret politikası analisti Erhan Türbedar da buna katılıyor.
SETimes‘a konuşan Türbedar, “Türk işadamları, Sırbistan’ın aracı olduğu ve toplamda bir milyar kadar insanın bulunduğu üçüncü dünya ülkeleriyle daha avantajlı ticaret ilişkileri kurmak için büyük fırsatlar aramalı.” dedi.
Nikceviç, Sırbistan ile Türkiye arasında çok sayıda doğal iş ve kültür köprüsü bulunduğunu ve bunun önemli bir işbirliği zemini olarak korunması gerektiğini söyledi. Türbedar’a göre Türk tarafı da benzer bir görüşü paylaşıyor.
“Türkiye ile Sırbistan arasında ortak sınır bulunmamasına rağmen, Türk makamları sık sık Sırbistan’ı komşu olarak gördüklerini ifade ediyor. Ankara için Sırbistan, Balkanlar’da barış ve istikrarın korunmasında kilit bir ülke ve bu nedenle de Türk işadamları, çabalar hâlâ düşük seviyede olmasına karşın, Sırbistan’a yatırım yapmaya büyük ilgi gösteriyor.”
2012 yılında Türkiye’nin Sırbistan’a ihracatı 297 milyon avro (688 Türk lirası) seviyesinde gerçekleşirken, Sırbistan’ın Türkiye’ye ihracatı 160 milyon avroda (371 milyon Türk lirası) kaldı. 600 milyon avroluk mevcut ticaret hacmini 1 milyar avroya çıkarma yönünde ortak çabalar sarf ediliyor.
Türkiye Sırbistan’ın 17. ticaret ortağı ve şu anda Almanya, İtalya ve Slovenya gibi diğer oyuncularla rekabet edebilecek konumda bulunmuyor.
Türkiye ve Sırbistan’ın işbirliğini ilerletebileceği diğer sektörler neler? Bize yorumda bulunarak görüşünüzü bildirin.
KAYNEK: SETimes
