Yunanistan’ın başkenti Atina’daki en eski ve özgün Osmanlı eserlerinden biri olarak kabul edilen Fethiye Camii’nin restorasyonuna başlandı.
Yunanistan Kültür ve Spor Bakanlığı Bizans ve Bizans Sonrası Eserleri Koruma Müdürlüğü tarafından tarihi dokusu korunarak turizme kazandırılması planlanan camideki çalışmalar, Ekim 2015’te bitirilecek.
Yunanistan, Osmanlı döneminden ayakta kalan yüzlerce tarihi eseri koruma ve restorasyon çalışmalarını sürdürüyor. Ekonomik kriz dönemine rağmen AB destekli fonlarla devam eden çalışmalarda sıra, uzun yıllardan bu yana harap durumu sebebiyle acil müdahale bekleyen başkent Atina’daki Fethiye Camii’ne geldi. Yunan hükümeti, Atina’da ayakta kalan iki Osmanlı dönemi camisinden biri olan Fethiye Camii restorasyonuna büyük önem veriyor. İhale, geçen Aralık ayında yapılmıştı. Restorasyon bedeli ise bir milyon üç yüz 80 bin Euro olarak belirlenmişti. İhaleyi, Osmanlı eserlerini restorasyon tecrübesi de olan Medusa inşaat kazanmıştı. Restorasyon ön hazırlıklarına ise Mayıs ayı sonunda başlanmıştı.
Çevre güvenliğine ilişkin çalışmalar ise dün tamamlandı. Cami etrafındaki avlu korkulukları sac levha ile kapatıldı. Cami dış cephe duvarları ve son cemaat yerine ise iskele kurmaişlemi de bitirildi. Fethiye Camii, dün itibariyle kubbeleri hariç iskelelere giydirilen branda sebebiyle tamamen gözden kayboldu. Kültür ve Spor Bakanlığı tarafından finanse edilen eserin turizm amaçlı hizmet vermesi bekleniyor.
“ATİNA’NIN MÜCEVHERİ OLACAK”
Restorasyonu üstlenen ‘Medusa İnşaat’ temsilcisi ve yönetim kurulu üyesi Yorgos Athanasoulis, Cihan Haber Ajansı’na yaptığı değerlendirmede, “Mükemmel bir eser. Restorasyonu bittiğinde Atina’nın gerçek mücevherlerinden biri olacak. Çok kültürlüğe önemli bir katkı sunacak. Bu eseri çok sevdik.” dedi. Kısa bir süre önce başlayan Fethiye Camii restorasyon hazırlıklarını yerinde izleyen Kültür ve Spor Bakanlığı Genel Sekreteri Lina Mendoni ise önümüzdeki günlerde ikinci ziyaretini gerçekleştirecek.
SIVANIN ALTINDAN SÜSLEME ÇIKTI
Restorasyona ilişkin bilgi veren Athanasoulis, yıpranan dış taş duvar harçlarının sökülerek daha güçlü harç, kenet ve paslanmaz çelik bağlantılarla yapının güçlendirileceğini söyledi. İç ve dıştaki çalışmaların uzmanlar eşliğinde sürdürüldüğünü kaydeden Athanasoulis, cami iç duvarları ile kubbelerdeki sıvanın dikkatli bir şekilde kaldırılacağını, muhtemel kalem işi süsleme, hat ve tezyinlerin ortaya çıkarılacağı bilgisini verdi. Şirket yetkilisi, daha şimdiden yaptıkları çalışmalar sonucu pencere üstleri ile büyük mihrap etrafında süslemelere rastladıklarını söyledi. Mihrap üzerindeki süslemelere ilişkin restorasyon komisyonunun kararını beklediklerini belirten Athanasoulis, bunların daha şimdiden korumaya alındığını ve değerlendirileceğini söyledi. Athanasoulis, şöyle konuştu: “Bu eser, Roma Agorası içerisindeki ziyaret edilecek nadide cami eserlerinden biri olacak. Mükemmel bir eser. Restorasyonu bittiğinde Atina’nın gerçek mücevherlerinden biri olacak. Çok kültürlülüğe önemli bir katkı sunacak. Çalışmaları Ekim 2015’te tamamlamayı hedefliyoruz.” dedi.
İHALE SALDIRIYA UĞRAMIŞTI
Fethiye Camii restorasyonu ihalesi, geçen aralık ayında üçüncü kez tekrarlandığı bir sırada cami karşıtı ırkçı bir grubun saldırısı ile gündeme gelmişti. Fanatik grup lideri, ihalenin yapıldığı binanın zemin katına bir minibüsle girmişti. Büyük paniğin yaşandığı saldırıda polis, saldırganı kıskıvrak yakalamıştı. Yunanistan Kültür ve Spor Bakanlığı, ihaleyi kazanan Medusa inşaat ile Nisan ayında sözleşme imzalamıştı.
FETHİYE CAMİİ
Atina Fethiye Camii, 1456 yılında fethedilen Atina’yı Fatih Sultan Mehmet’in 1458 yılında ziyareti anısına inşa edildiği kabul ediliyor. Bir başka görüşe göre ise Fethiye Camii, 17’inci yüzyılda daha önce var olan ibadethanenin yerine inşa edilmiş. Fethiye, Atina’daki Osmanlı eserlerinin kümelendiği ülkenin simgesi Akropolis eteklerindeki ‘eski Atina’ diye anılan bölgede yer alıyor. Dikdörtgen plana göre inşa edilen Fethiye Camii, ana kubbe, ana kubbeyi destekleyen dört yarım kubbe ve ana kubbeyi taşıyan 4 sütundan oluşuyor. 4 daha küçük kubbe ise caminin dört bir köşesine yerleştirilmiş. Son cemaat yeri, dört mermer sütun üzerine oturan 5 kubbeden oluşuyor. Sade mermer kapı, Osmanlı motifleriyle süslenmiş. Çok ziyaret edilen Roma Agorası içerisinde ve dikkat çeken şirin yapısıyla bir köşede yer alan Fethiye Camii’nin minaresi bulunmuyor. Ancak minarenin yaklaşık bir metre yükseklikteki temel duvarları 5 basamağıyla açıkça belli oluyor.
Fethiye Camii, birkaç yüz metre uzaklıkta şimdi müze olarak kullanılan bir diğer Osmanlı Camii Mustafa Ağa (Voyvoda), Medrese ve Türk Hamamı ile de komşu.
Atina’nın 1835’li yıllarda Yunanistan’ın eline geçmesi ile birlikte Fethiye Camii, okul, hapishane, un ambarı, kışla ve fırın olarak kullanılmış. Camii, 1963 yılında içi boşaltıldıktan sonra 2011 yılına kadar arkeolojik eserler deposu olarak hizmet vermişti.
Kaynak: CİHAN
