Müslüman ve Katolik Arnavutlar arasında yaşanan son olayların nedeni, Karadağ’daki bir belediyenin statüsü olabilir.
Podgorica’ya on kilometre mesafede, çoğunluğu etnik Arnavutlardan oluşmakla birlikte Roma Katolik ve Müslümanların da yaşadığı küçük bir kasaba olan Tuzi bulunuyor.
Karadağ’ın güneydoğusundaki Tuzi ve Malesija bölgesi uzun zamandır dini hoşgörüsüyle ünlüydü. Kasaba, 1990’larda yerel cami ve Katolik kilisesinde yapılan yenileme çalışmaları da dahil olmak üzere bir kentsel gelişimden geçti. Malesija bölgesinin nüfusunun çoğunluğu Arnavutlardan oluşuyor.
Ancak son dönemde inançlar arası uyum, bazılarının Tuzi’nin siyasi geleceğiyle ilgili sorularla bağlantılı olduğunu söylediği bazı olaylarla gölgelendi.
Huzursuzluklar arasında, Müslüman ve Katolik lise öğrencileri arasında çıkan ve üç yaralanma ve 50 tutuklamayla sonuçlanan büyük bir kavga da yer alıyor. Arbede, Tuzi köyü yakınındaki bir mezarlıkla ilgili yaşanan bir anlaşmazlıktan birkaç gün sonra meydana geldi. Müslüman nüfus, Katolik komşularının ölülerini mezarlığa gömmelerinin yasak olduğunu iddia etti.
Cami ve kilise liderleri dinin bu anlaşmazlıklardaki rolünü tartışırken, Karadağ muhalefetinin bir üyesi, çıkan olayların Tuzi’nin Podgorica belediyesine bağlı mı kalacağı, yoksa bağımsız hale mi geleceği konusunda verilecek bir karar öncesinde meydana gelen siyasi nedenli olaylar olduğunu ileri sürdü.
2012 yılındaki seçim kampanyasında, iktidardaki Sosyalist Demokrat Parti (DPS) Tuzi halkına 2014 yılından önce bağımsız bir belediyeye sahip olacaklarına dair söz verdi. Ancak bu konuda yapılacak bir referanduma dair henüz bir işaret yok.
Karadağ parlamentosunun Arnavut milletvekillerinden Vaselj Sinistaj, DPS’nin Tuzi’nin bir şehir belediyesi olarak kalmasını istediğini ileri sürdü.
SETimes‘a konuşan Sinistaj, “Bu siyasi bir meseledir. İktidar partisinin bizi bölmek istediğinden hiç olmadığım kadar eminim. Tuzi kendi belediyesini istiyor ve bu da iktidar partisi için iyi bir şey olmaz. Çünkü DPS’nin Podgorica’daki oylarının büyük bölümü buradan geliyor.” dedi.
SETimes‘ın Malesija’da konuştuğu pek çok kişi dinin siyasete alet edildiğine katılıyor.
Tuzi sakinlerinden Fadilj Ivezaj SETimes‘a verdiği demeçte şunları söyledi: “Bu bölge her zaman dinler arası uyum ve hoşgörünün bir simgesi olmuştur. Karadağ’da Tuzi gibi çok yer yok ve biz de bu barışı korumaya çalışıyoruz.”
Sosyolog ve Niksiç’teki Sosyoloji Üniversitesi konuk öğretim üyesi Mirko Blagojeviç, sorunun ciddiye alınması gerektiğini ileri sürdü.
SETimes‘a konuşan Blagojeviç, “Toplum iyi işlediği sürece sorun olmaz; ama küçük bir çatlak meydana geldiğinde, din veya benzeri sorunlar daha büyük bir şeyi tetikleyebilir. Bunun en mükemmel örneği, 1945 ve 1991 yılları arasında Yugoslavya’da görülmüştür. 45 yıl boyunca hiçbir ciddi olay yaşanmamış, ama sonra kısa bir süre içinde gelişmiş ve alevlenmiştir. Bu, bunun burada da yaşanacağı anlamına gelmez, ama insanların gerildiği anlamına gelir.” dedi.
DPS üyesi ve eski Tuzla belediye başkanı Nikola Gegaj, durum her iki taraf için de elverişsiz olmasına rağmen, radikalleşme olasılığının düşük olduğunu ileri sürdü.
SETimes‘a konuşan Gegaj, “Her iki inançtan Arnavutlar arasında kan bağı var. Aramızda sayısız akrabalık ve dostluk var. Biz her zaman sorunlarımızı konuşarak çözdük. Bu bölgede yaşayan Arnavutlar eskiden başkalarını uzlaştırmak için Karadağ’ın diğer bölgelerine giderdi. O zaman kendi bahçemizde neden sorun yaratalım?” dedi.
SETimes.com
